Bir anti-uydu füze sistemi (ASAT) testi için 15 Kasım tarihinde yörüngedeki kullanılmayan uydularından birini vuran Rusya, NASA tarafından bilgilendirme yapmadığı gerekçesiyle eleştiri yağmuruna tutulmuştu. Rusya’nın bu hamlesinin yaklaşık bin 500 uzay çöpü ortaya çıkardığı düşünülmüş; Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) bulunan astronotlar herhangi bir çarpışma ihtimaline karşı Crew Dragon ve Soyuz uzay araçlarına sığınmak zorunda kalmışlardı.
Bilindiği üzere, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun bulunduğu 400 kilometre irtifada yörünge hızının saatte yaklaşık 27 bin 500 kilometre olması, 0 ila 10 santimetre arasında boyuta sahip uzay çöplerinin, hatta boya parçalarının bile Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan astronotlar için tehlike oluşturmasına ve diğer uzay faaliyetlerinin zorlaşmasına yol açıyor.
Bu hamlesinden dolayı NASA tarafından eleştirilen Rusya, test sonrası Uluslararası Uzay İstasyonu’nun tehlike altında olmadığını açıklasa da uzay çöplerinin bir kartopu etkisiyle gün geçtikçe daha fazla çarpışmaya maruz kalmaları ve sonuç olarak daha fazla uzay çöpü üretmeleri şeklinde tanımlanabilecek olan Kessler Sendromu ya da bir diğer ismiyle Kessler Etkisi’ne katkıda bulunduğu için de ayrıca eleştirilmişti.
NASA tarafından yapılan yeni bir açıklamada Uluslararası Uzay İstasyonu’nda bulunan astronotların sorunlu bir anten sistemini değiştirmek üzere yapmaları planlanan uzay yürüyüşünün ertelendiği belirtildi. Açıklamada direkt olarak Rusya’dan bahsedilmezken, Rusya’nın anti-füze sistemi testi sonrası uzay çöpleri ile çarpışma riskinin arttığı ima edildi.
SpaceX CEO’su Elon Musk da Rusya’nın testi ilgili bir açıklamada bulunarak, bazı Starlink uydularının yörüngelerinin bu test sonrası ortaya çıkan uzay çöplerinden zarar görmemeleri için değiştirildiğini aktardı.
We had to shift some Starlink satellite orbits to reduce probability of collision. Not great, but not terrible either.
Station & Dragon have micrometeorite shields (ultra high velocity impact absorption), but EVA suits do not, hence higher risk for spacewalk.
— Elon Musk (@elonmusk) November 30, 2021
Geçtiğimiz haftalarda Apple’nin kurucularından Steve Wozniak’ın startup’ı Privateer’in Dünya yörüngesini daha iyi anlamak ve daha güvenli bir ortam haline getirmek amacıyla bir haritalama yapacağı, bu haritalamayı yapmak için de uzaya yüzlerce uydu fırlatmayı planladığı açıklanmıştı. Öte yandan, uzay çöplerini toplamayı ve bu çöplerden yakıt elde etmeyi planlayan şirketler de bulunuyorlar.
Yorumlar