Skip to main content

Türkiye’nin 2016 inovasyon karnesi yıldız mı aldı, sınıfta mı kaldı? Ülkemizdeki ‘teknoloji’, ‘ekosistem’ ve ‘insan inovasyonu’na gelin yakından bakalım…

Ülkemiz her yıl gerçekleştirilen Küresel İnovasyon Endeksi’nde 2016’da 16 sıra yükseldi. Küresel İnovasyon Endeksi raporunun bu yıl dokuzuncusu Cornell Üniversitesi, INSEAD ve Dünya Fikri Haklar Örgütü işbirliği ile “Küresel İnovasyon ile Kazanma” ana temasıyla yayınlandı. Türkiye 128 ülke arasında, 42. sırada yer aldı. Orta gelirli ülkeler arasında, sırasıyla Çin, Bulgaristan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden sonra 4. sırada yer alıyor. En iyi performansı ise, inovasyon etkinliğinde gösteren Türkiye, Çin’den sonra 2.ülke.

Canay Atalay / patica.co Kurucu Ortağı, Sokratik Tasarım Uluslararası Elçisi ve İnovasyon Danışmanı

Yani inovasyon karnemizde “pekiyi’” mi aldık? O kadar hızlı değil. Karnemiz hala kırıklarla dolu. Türkiye, aynı endekste, ’siyasi ortam’ göstergesinde 88, düzenleyici ortam göstergesinde ise 96. sırada yer alıyor. Diğer bir gösterge de, bu yazıyı hazırlarken röportaj yaptığım konusunda uzman ve lider kişilerin büyük bölümü gerçek potansiyelimizin altında kaldığımızı düşündüklerini belirttiler. Ayrıca Türkiye’de inovasyon ve AR-GE’ye ayrılan bütçenin yetersizliği ve kendisi ile benzer ülkeler arasında kg başına düşen ihracat değeri açısından yükselememesi karnemizi negatif etkiliyor.

Daha fazla detaya girmeden önce, aynı sayfada olmak için inovasyonun tanımına bakalım;

İNOVASYON NE DEMEK?

“İnovasyon, yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürün (mal ya da hizmet) veya sürecin; yeni bir pazarlama yönteminin; ya da iş uygulamalarında, iş yeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulanmasıdır. İnovasyon hem bir süreç hem de sonuçtur.” (Oslo Kılavuzu/ OECD ve Eurostat ortak yayını)

Bu tanımda inovasyonla ilgili 2 boyut var; I-Yenilik boyutu (örneğin inovasyon şirkete, pazara,endüstriye ve dünyaya ne kadar yeni) ve II-İnovasyonun çeşidi (sürecin, ürünün, servisin, yöntemin inovasyonu gibi). İnovasyonun tanımını tamamlamak için 3. bir madde olarak da ‘değer yaratma’ yı da ekleyebiliriz.

İnovasyon faaliyetleri geniş bir yelpazede gerçekleşir. Bu spektrum, yeni ve potansiyel olarak yıkıcı işler (modeller) şeklinde yeni ufuklar keşfetmek ve keşfetmek için başarılı bir şekilde kurulan ve işletilen bir işletmeyi (model) daha iyi kullanmaktan ve geliştirmekten oluşur.

İnovasyonla ilgili 10 varsayım:

İnovasyon tanımını yaptığımıza göre, gelelim varsayımlarımızı keşfetmeye. Sizce aşağıdakilerden hangileri inovasyon ile ilgili doğrudur?

  1. İnovasyon ‘yeni fikirden’, ‘ticari başarı’ yaratmalıdır.
  2. İnovasyon pahalıdır.
  3. İnovasyon, şirketin ‘ana işleri’ ‘garantiye alındıktan’ sonra yapılır.
  4. İnovasyon ‘liderlerin’ işidir.
  5. İnovasyonda her şirket kendi yol haritasını çizmelidir.
  6. İnovasyon küresel kapsam düşünülerek yapılmalıdır.
  7. İnovasyon uzun vadede sonuçlar üretir.
  8. İnovasyon otomasyonu getirir, otomasyon da insanların iş kaybetmesiyle sonuçlanır.
  9. İnovasyon için önce güven ortamı gerekir.
  10. İnovasyon cinsiyet/ ırk / din gibi ayrımcılıklarına karşı etkili bir araçtır.

Cevap: Hepsi ve hiçbiri. Yani ‘duruma göre’ değişir.

Nasıl mı? Ülkemizin inovasyon karnesini değerlendirirken, inovasyonla ilgili varsayımlarımıza farklı açılardan bakalım.

1-İnovasyon ‘yeni fikirden, ‘ticari başarı’ yaratmaktır

Doğru: İnovasyon ile icat arasındaki en önemli fark, yeniliğin ulaştığı ticari başarı. Türkiye’nin yatkın olduğu ve odaklandığı operasyonel inovasyonun temelinde de daha hızlı ve daha ucuz üretim yapmak yatıyor. Türkiye’nin 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisinden biri olma hedefine ulaşmak için inovasyon en önemli noktalardan biri olacak. TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi), inovasyon kültürü yaratarak Türkiye’nin yaratıcılık potansiyelini yüksek katma değerli ürün ve hizmetlere dönüştürmeyi amaçlamaktadır. Otomotiv sektöründen verilecek bir örnek Türkiye’nin mevcut durumunu göstermektedir. Son dört yılda, Türkiye kendisi ile benzer ülkeler arasında kilogram başına düşen değer açısından yukarı sıralara çıkamamıştır. Diğer yandan, Almanya’nın bir kilogram ihraç malı Türkiye’nin ihraç malı değerinin ortalama olarak iki katı değerindedir.

Ticari başarı yaratmayan inovatif fikir, ürün ve servisler sürdürülebilir olmuyor. Kullanıcılarının kapatılma kararına çok üzüldüğü, fakat yatırımcısı Aslanoba için artık değer yaratmayan ‘Tazedirekt’ in kapanması buna bir örnek.

Yanlış: Nihai amaç sadece “hissedarlara değer yaratmak” değildir, bu anlayış 1980 ve 1990’larda büyüme yıllarına ait kavramlar. Sosyal etki alanı bu anlamda önemli. Girişimciliği toplumsal etkiyle, kamuyu özel sektörle harmanlayarak, hayatımızdaki zorlukları gidermek için yeni yaklaşımlar ve gelir – kâr gibi finansal değişkenlerin ötesinde yeni performans ve başarı tanımlarını düşünmemiz gerekiyor.

TABİT ve Vodafone işbirliği ile hayata geçen ‘Akıllı Köy’ projesi, nesnelerin interneti teknolojilerini de kullanarak tarımın iyileşmesi, daha karlı ve sürdürülebilir yapılması ile, köylülerin özellikle kadın ve çocuk segmentlerinde dijital okur yazarlığın geliştirilmesi gibi bütünsel bir çözüme imza atıyor.

Avrupa Birliği destekli “Teknoloji Sınır Ötesi’ne Gidiyor” projesinde Kazanan Takım ve En İyi Teknolojik Çözüm ödülleri ile evreka.co , akıllı atık toplama sistemleri tasarlayan bir girişim. Evreka, kablosuz doluluk algılama sensörleriyle çöp konteynerlerının doluluk oranını anlık olarak ölçüyor, günlük atık toplama rotaları oluşturuyor, bu rotalar şoförlerin navigasyon sistemlerine iletilerek şoförlerin sadece gerekli noktaları ziyaret etmesini sağlıyor. Böylece, zaman ve enerji kaybı önleniyor, karbondioksit salınımı azalıyor ve çöp toplama maliyetinde % 55’e varan azalmalar görülüyor. Çöp kamyonları arkasında bekleme deneyimi yaşamış sürücüler için de iyi haber!

Türkiye 3 milyon mülteciyi ağırladığı 2016’da, birçok kuruluş mültecilere sadece “bağış grubu” olarak değil, “insan” ve “ülke ekonomisine katkıda bulunabilecek yetenekler” gözüyle bakarak, sürdürülebilir ve değer yaratan bir yaşama geçmeleri için programlar düzenledi.  Ör: Kiron’un Yaşar Üni. ile mültecilere yönelik eğitim işbirliği.

Devamı için sayfa numaralarını kullanabilirsiniz.

Sayfalar: 1 2 3 4 5