Skip to main content

Wikipedia’nın kurucularından Jimmy Wales, çevrimiçi ansiklopedinin ilk derlemesine benzer bir NFT’yi ve bu derlemeyi hazırladığı dönem kullandığı pembe iMac’i satışa sunacak. Bu NFT, aynı zamanda Jimmy Wales’in kişisel sanat projesi.

Wikipedia’nın kurucularından Jimmy Wales, çevrimiçi ansiklopedinin ilk derlemesine benzer şekilde oluşturulan bir NFT’yi ve çevrimiçi ansiklopediyi hazırlamaya başladığı günlerde kullandığı pembe iMac’i satışa sunacak. Christie’s tarafından düzenlenecek ve bugün başlayacak olan açık artırma süreci 15 Aralık’a kadar sürecek. Satıştan elde edilecek olan meblağ, Wales’in 2019 yılında kurduğu sosyal ağ WT.Social ve çeşitli yardım projeleri için kullanılacak.

Wales’in satışa sunacağı NFT, pek çok diğer NFT gibi satıştan sonra alıcıya devredilen bir yapıda olmayacak. Wales tarafından kodlanan, Wikipedia’nın 2001 yılı Ocak ayında yayına giren haline benzeyen tek sayfalık bir internet sitesi oluşturulacak ve tüm internet kullanıcıları bu sayfaya giderek içeriği düzenleyebilecekler. Sayfa her beş dakikada bir sıfırlanırken, ekranda “Hello, World!” ibaresi belirecek.

Ethereum blokzincirine yazılmış olan NFT, alıcısına bu sayfayı kontrol etme imkânı sunacak. The Verge’nin haberine göre alıcı sayfanın sıfırlanma aralığını değiştirebilecek, düzenlemeyi ya da sayfayı kapatabilecek ya da kontrolü Jimmy Wales’e bırakabilecek.

Wales, bu web sayfasını NFT haline getirmeden satabilecek konumda olmasına rağmen kamusal olarak kaydedilen ve değiştirilemez bir veri tabanı oluşturulabilmesi fikrini ilginç bulduğu için böyle bir yolu tercih ettiğini açıkladı.

Wales’in kurduğu WT.Social adlı sosyal ağ, diğer sosyal platformların aksine reklam gelirleri üzerinden değil, bağışlar üzerinden gelir elde ederek devamlılığını sağlıyor. WT.Social’e üye olmak ve ağdan yararlanmak ücretsiz olsa da reklam gelirlerine bağlı olarak işletilen diğer sosyal ağlar gibi kötüye kullanımın önüne geçilebilmesi için kullanıcılar bağış yapmaları için cesaretlendiriliyorlar.

The Verge, Wales’in, Wikipedia’nın blokzinciri üzerinde yer almasının ansiklopedinin sansürlenmesini inanılmaz bir şekilde zorlaştıracağı, fakat istismar, iftira ya da mahremiyeti bozma amacı güden düzenlemelerin kaldırılmalarını da aynı şekilde zorlaştıracağı düşüncesine dayanarak blokzinciri teknolojisi hakkında kararsız olduğunu belirtirken; Wikimedia Derneği’nin Bitcoin ile bağış kabul ettiğini, fakat Wales’in bu bağışların pek de fazla olmadığını söylediğine dikkat çekiyor. Öte yandan, Wales, kripto paraları 1990’lı yılların sonlarında başlayan ‘dot-com balonuna’ benzetiyor. Bazı şirketlerin değerlerinin bir furya sayesinde şişirildiği, diğer şirketlerin ise teknolojik olarak mümkün olamayacak iş modelleri ile yola çıktıkları bu dönem, özellikle ABD ekonomisine ciddi zararlar vermişti.

Kripto paraların toplumlar tarafından benimsenmekten henüz çok uzak olduklarını, hem daha kolay kullanılabilmelerinin hem de çevreye olan zararlı etkilerinin azaltılmalarının gerekliliğini belirten Wales’in, NFT’lerin sanatçıları ve içerik üreticileri desteklemek konusunda bir potansiyele sahip olduğunu düşündüğü de biliniyor. Internet meme’lerini örnek gösteren Wales, popüler olan içeriklerin sürekli olarak paylaşıldıklarını, NFT haline getirilmeleri halinde ulaşılabilir olmaya devam ettiklerini fakat içeriği üreten kişilerin fikri mülkiyet haklarının aksine NFT’ler sayesinde çevrimiçi ünden faydalanabildiklerinin altını çiziyor.

Wales, bu NFT projesiyle insanları interneti değiştirdiği söylenebilecek olan projesinin doğuşuna götürmek istiyor. Wales’in bu girişimi, başlangıçta savunmasız ve oldukça ilkel olan bir projenin o günkü haliyle şimdiki halini karşılaştırmaya olanak sağlayacak. Wales, Wikpedia üzerinden herhangi bir NFT projesi yapmak istemediğini, zira Wikipedia üzerindeki içeriğin kamusal olarak herkes tarafından düzenlenebilecek ve kullanılabilecek şekilde lisanslandığını, fakat bu NFT projesinin kişisel bir proje olduğunun altını çiziyor.

Kaynak: Jimmy Wales is selling his first Wikipedia edit as an NFT – The Verge