Elde edilen kazancın niteliği nedir?
İçerik sahibinin özgün içeriğe sahip videosunu portala yüklemesi ile karşı tarafa herhangi bir hak devri gerçekleşmemektedir. Video içerik teslim edilmemektedir. Ancak eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedeller de telif kazancı istisnası kapsamında değerlendirilmektedir.
Portal tarafından yapılan ödeme, her ne kadar birtakım kriterler göz önünde bulundurularak elde edilen reklam gelirinden pay verilmesi şeklinde gerçekleşiyor olsa da, bu durum elde edilen kazancın eserin teşhiri karşılığı olduğu gerçeğini değiştirmemelidir.
Kullanıcının özgün içeriğe sahip videosunu her an portaldan çekebiliyor olması, portal sitenin ilgili videoyu kullanıcının müsaadesi haricinde gösterim hakkına sahip olmaması da yapılan ödemenin eserin teşhiri karşılığı olduğunu göstermektedir. Bu doğrultuda, video içerik sitelerine partner programı çerçevesinde yüklenilen özgün videoların “eser” niteliğini taşıması şartıyla, elde edilen kazancın GVK’nın 18’inci maddesi kapsamında istisna kazanç olarak değerlendirilmesi mümkün gözükmektedir. Diğer taraftan reseller pozisyonundaki bayi partner’ların, başkalarına ait olan eserlerin teşhiri karşılığı elde ettikleri kazanç, gayrimenkul sermaye iradı niteliğinde olacaktır.
Kazanç nasıl vergilendirilecek?
Video içerik gösterimi yoluyla partner programı çerçevesinde elde edilen gelir, yurt içinde ticari organizasyon içerisinde faaliyet gösteren kişiler tarafından gerçekleştiriliyor ise elde edilen kazanç ticarî kazançtır, fatura düzenlenmelidir.
Özgün video içerik gösteriminin, ticarî organizasyon içerisinde faaliyet göstermeyen gerçek kişiler tarafından yapılması halinde, elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi gerekir. Elde edilen kazancın serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilebilmesi için ayrıca yapılan işin sermayeden ziyade şahsî mesaiye, ilmî veya meslekî bilgiye veya ihtisasa dayanması, bir işverene bağlı olmaksızın şahsî sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması ve devamlı olarak ifa ediliyor olması gerekir.
Devamlı olarak serbest meslek faaliyeti kapsamında, oluşturulan özgün video içerikleri portal sitelere yükleyerek gelir elde edilmesi durumunda, serbest meslek makbuzu düzenlenmeli, KDV hesaplanmalıdır.
Kendiliğinden canlı yayın yapan kişiler olabildiği gibi; başkalarının siyasî veya ticarî emir veya talepleri doğrultusunda, tamamen daha önceden belirlenen belli bir amaç doğrultusunda hareket eden kişiler de olabilir.
Eğer kullanıcı, canlı yayın içeriğini belli bir firmadan temin ediyorsa, talep edilen çizginin dışına çıkmadan kendisine gönderildiği ya da öngörüldüğü şekilde içerik sunumu yapıyorsa, diğer bir söyleyişle tamamen reklamını gerçekleştirdiği firmanın sevk ve idaresinde çalışıyorsa elde edilen gelir ücret olarak nitelendirilebilir.
İş Kanunu hükümlerinin uygulanmamış olması, firma bordrosunda ilgili kişinin yer almaması ya da ticari saik ile değil siyasal amaçlarla hareket ediliyor olması elde edilen kazancın vergi kanunları karşısındaki niteliğini ve vergilemesini değiştirmeyecektir.
KDV ödenecek mi?
Faaliyetin ticarî organizasyon içerisinde gerçekleştirilmesi ya da devamlı serbest meslek faaliyeti çerçevesinde gerçekleştirilmesi durumunda ifa edilen hizmet KDV’ye tabidir. Kazancın GVK 18 kapsamında istisna olup olmaması KDV uygulamasına engel değildir. Ancak devamlı olarak gerçekleştirilmeyen arızi faaliyetler KDV’nin konusuna girmemektedir. Telif kazancı istisnasına giren hallerde, ücret karşılığı eser gösteriminin sadece stopaj yapmakla yükümlü kişilere yapılması ve başka bir serbest meslek faaliyetinin de bulunmaması koşuluyla, KDV yükümlülüğü sorumlu sıfatıyla ödemeyi yapan kişilerce yerine getirilecektir. Bu durumda, kullanıcılar ayrıca defter tutmayacak, belge düzenlemeyecektir.
Video içerik portalı sahibinin yurt dışı mukimi olduğu durumlarda hizmet ihracatı istisnasından yararlanabilmek için, hizmetten faydalanmanın da yurt dışında olması gerekmektedir. Bu da ancak içeriğin sadece yurt dışından izlenebildiği durumlar için geçerli olabilir. Faydalanmanın münhasıran yurt dışında olduğunun açıkça ortaya konulamadığı durumlarda sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanması gerekecektir. Yurt dışına satış yapılan durumlarda alıcılar stopaj yükümlüsü olmadığı için KDV’nin içeriği satan kişi tarafından beyan edilmesi, ayrıca defter tutulması gerekir.
Fatura ne zaman düzenlenir?
Portala yüklenilen video içeriğin izlenme sayısına göre hak kazanılan tutarın hesaplandığı durumlarda, karşı tarafın ödeme yapması beklenmeden vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği dönemde fatura düzenlenmelidir. Vergiyi doğuran olay, gelirin elde edilmesinde taraflarca belirlenen kriterlere göre farklılık gösterebilir. Ancak, karşılıklı sözleşme şartları ne olursa olsun, video içeriğin portalda tutulduğu süre boyunca dönemsel kazanç elde edildiği göz önünde bulundurularak aylık dönemleri aşan faturalama yapılmamalıdır.
Onur ELELE, RSM Turkey Vergi Bölümü Ortağı
Yorumlar