Amazon’un resmen Türkiye’de faaliyetlerine başlaması, Alibaba’nın Trendyol yatırmı derken Türk e-ticaret pazarında kazan kaynıyor. Peki, global oyuncuların ayak basmasıyla hizmet kalitesi standardında akla karanın ortaya çıkacağı e-ticaret pazarının şampiyonlar ligi diyebileceğimiz en büyük oyuncuları arasındaki rekabette son durum ne? Bu bağlamdaki rekabetin analizini, online alışveriş alışkanlıkları iyiden iyiye mobile kaymışken aplikasyonlar üzerinden okumak daha doğru olur diye düşündük ve bu ay “Türkiye’nin en yüksek trafiğe sahip eticaret sitelerinin mobil uygulamaları kullanıcı deneyimi açısından tüketicilerini yeterince memnun edebiliyor mu,” sorusunun cevabını aradık. Bu bağlamda Userspots UX Ekip Lideri Mustafa Terzioğlu bu ay bizim için “Sahibinden, N11, Gittigidiyor, Hepsiburada ve Trendyol” mobil uygulamalarının UX analizi yaptı ve yorumladı. Userspots bu mobil uygulamaları şu alt başlıklar üzerinden inceledi.
• Uygulamaya ilk giriş,
• Ana sayfa ve kategori navigasyonu,
• Arama kolaylığı ve arama sonuç verimliliği
Uygulamaya ilk giriş
Sahibinden uygulamasını ilk açtığınızda sizi ürün gamını temsil eden Sahibinden logosu karşılıyor. N11 onboarding ile karşılarken Onboarding’te kullanıcı için önemli olacak kelimeleri (n11’in yaygınlığına, güvenli alışverişine, 7/24 desteğine) vurgulamış ve en sonunda n11’i keşfet diyerek kullanıcıyı ana sayfaya yönlendiriyor. Gittigidiyor’da sade bir logo kullanıcıyı karşılıyor. Hepsiburada ilk logoyla karşılasa da ana sayfada hesabı ve ana menü onboarding’i ile kullanıcıyı yönlendiriyor. Son olarak Trendyol’da ürün gamını gösterdiği bir arka planın üstünde logosuyla karşılayanlardan. Uygulamaya girişte genel açıdan baktığımızda onboarding ile kullanıcıyı karşılama ve yönlendirme açısından n11ve Hepsiburada bu alanda diğer uygulamalardan farklılaşıyor.
Ana sayfa ve kategori navigasyonu
SAHİBİNDEN
Sahibinden uygulaması ile başlayalım. Sahibinden uygulamasının açılış sayfası aslında kategorilerin listelendiği arama sayfası. Ana sayfa yapısından biraz farklılaşmış durumda. Kategorilerin altında kategoriye ait örnekler vermesi kullanıcıyı o kategorideki ürünleri tahmin etmesine gerek bıraktırmadan yönlendiriyor. Aradığınız bir ürünü kategoriler içerisinden daraltarak ilerliyorsunuz. Emlak > Konut > Kiralık > Daire > Listeleme sayfası şeklinde. Ana sayfaya yani aramaya doğrudan dönmesi için aşağıdaki nav bar’daki arama alanına tıklama gerekiyor. Fakat ana sayfanın arama alanı olması kullanıcıda kafa karışıklığı yaratabilir. Gerektiği alanlarda fonksiyonlar hakkında onboarding vermesi ve her bir kategoride kaç adet ürünün olduğunun belirtilmesi kullanıcıyı bilgilendiriyor. Aynı zamanda kullanıcıya herhangi bir kategorideyken o kategorinin tüm ürünlerine yönlendirmesi kullanıcı açısından zaman kaybını önlüyor. Nav bar’a baktığımızda Vitrin alanı olduğunu görüyoruz fakat bu alanın neye göre listelendiği konusunda kullanıcıya herhangi bir bilgilendirme vermiyor. Bana özel alanı profil yerine geçen bir alan fakat kullanıcılar tarafından profil olarak algılanamayabilir.
N11
N11uygulamasında açılış ekranı sizi banner alanındaki kampanyalar ile karşılıyor. Yukarıda belirgin bir arama alanı mevcut. İlk açıldığında görünüyor olması kolay ve hızlı ulaşımı sağlarken aşağılara doğru kaydırıldıkça kayboluyor. Sayfayı aşağı çektikçe fırsatlar, çok satanlar, ilginizi çekebilir gibi başlıklandırmalar ile karşılaşıyor kullanıcı. Açılan sayfası Sahibinden’in aksine n11 ana sayfa olarak nitelendirmiş. Kategorilere hamburger menü içerisinden ulaşıyoruz. Kategoriler ikonlarla desteklenmiş. Burada da aynı kategori mantığı kullanılmış ve kategoriler içerisinden daraltılarak ilerliyorsunuz. Bir önceki seçtiğiniz başlığın yukarıda görülebiliyor olması kullanıcının kaybolmasını engelliyor. İkinci kırılımdan sonra kullanıcıya herhangi bir kategorideyken o kategorinin tüm ürünlerine yönlendirmesi kullanıcı açısından zaman kaybını önlüyor. Nav bar’a baktığımızda “diğer” butonu dışında aşina olduğumuz kelimeler kullanılmış. Ara ve sepetim kelimeleri kullanıcı tarafından anlaşılabilirken, Sahibinden’deki gibi diğer seçeneği tam anlamıyla içinde barındırdıklarını anlatmıyor. Geçelim GittiGidiyor’a…
GİTTİGİDİYOR
GittiGidiyor uygulamasında, kullanıcı banner, arama alanı ve günün fırsatı modülü ile karşılaşıyor. Anasayfada bunlardan başka “haftanın çok satanları, kampanya alanları ve ilginizi çekebilecek ürünler” gibi modüllere yer verilmiş. Kategori alanı navbar’da konumlandırılmış. Kategori sayfası açıldığında arama aynı yerde bulunuyor. Kategorilerden daralarak ilerleyerek ürün listelemeye geliyorsunuz. İlk iki uygulamada konuştuğumuz gibi burada da geri tuşu, ilgili ürünlerin tüm ürünlerine yönlendirme ve bir önceki kategorinin üstte konumlandırılması mevcut. Tekrar kategorilere dönmek istediğinizde kategorilere basmanız yeterli, bastığınızda sizi ilk kategori sayfasına atıyor. Listeleme sayfasına gidene kadar ve hatta listeleme sayfasında da arama modülü her sayfada aynı yerde sabit kalıyor. Bu kullanıcının aramaya hızlı ulaşabilmesini sağlayacaktır. Nav bar’a baktığımızda bana özel profilim yerine geçiyor fakat kullanıcılar bu alandan daha farklı anlamlar çıkarabilir. Bana özel kampanyalar, bana özel indirimler vs. geniş bir alan kaplıyor.
HEPSİBURADA
“Hepsiburada” uygulamasındaki ana sayfaya baktığımızda, üç farklı banner yapısının ve arama modülünün yer aldığını görüyoruz. Sayfada aşağı indikçe günün fırsatları, keşfet ve daha aşağılarda kategorilerin görsellerle desteklenmiş hallerini görüyorsunuz. Sağ altta ‘floating button’ şeklinde sepetiniz yer alıyor. Nav bar yerine hamburger menü kullanmayı tercih ediyor Hepsiburada. Hamburger menü içerisinde kategorilere ulaşıyorsunuz. Kategorilerde daralarak ilerlerken bir önceki kategoriyi üst alanda turuncu olarak belirterek kısayol (ana sayfa, tüm ürünler, HEPSİMODA vs. gibi) oluşturuyor diğer uygulamalardan farklı olarak. Benzer olarak burada da geri tuşu, ilgili ürünlerin tüm ürünlerine yönlendirme ve bir önceki kategorinin üstte konumlandırılması mevcut.
TRENDYOL
“Trendyol” uygulamasının ana sayfasına baktığımızda diğer dört uygulamadan farklılaşmış bir yapı görüyoruz. Üstte arama modülü, onun altında kategorilerin kaydırılabilir yapısı ve marka bazlı kampanyalar bizi karşılıyor. Üstteki kategori alanından istediğiniz kategorideki marka bazlı kampanyalara hızlıca ulaşabiliyorsunuz. Nav bar’dan kategorilerden gitmek istediğinizde yine diğer dört uygulamadan farklı bir yapı karşılıyor. Sağda ana kategoriler ikonlarla desteklenmiş ve sabit bir şekilde duruyor yanda da diğer alt kategoriler mevcut. Yani aynı anda iki kırılımı görüyorsunuz. Bu kullanıcı açısından kategoriler arası geçişi kolaylaştırmış görünüyor. Ürün listeleme sayfasına yönlendirirken ilgili ürün kategorisini temsili bir görsel görüyorsunuz ve ne gibi ürünler çıkacağını sizin tahmin etmenize gerek kalmıyor. Nav bar’da kullanıcıların aşina olduğu kelimeleri kullanarak kullanıcıların sürprizle karşılaşmasını engellemiş görünüyor.
Özet
Ana sayfa ve navigasyon konusunda genele bakıldığında kullanıcılar ana sayfaya geldiklerinde kampanya alanlarıyla karşılanıyor. Arama modülü genellikle sabitlenmiş şekilde sayfalar arası devam ediyor. Fakat kategoriler arası gezinme ve kullanıcılara kontrol ve özgürlük sunma açısından “Trendyol” uygulaması daha ön plana çıkıyor. Kullanıcılara aynı sayfada alt kategori gösterimini açıklayıcı şekilde verip, kullanıcıya tek tıkla bu alandan çıkma şansı da veriyor. Aynı zamanda ana sayfada kategorilendirme yaparak kullanıcıya hızlı etkileşim alanı sağlıyor.
Arama kolaylığı ve arama sonuç verimliliği
Kullanıcıların bir ürüne hızlıca ulaşmak istediği zamanların sihirli değneği diyebileceğimiz arama alanı bakalım bu uygulamalarda nasıl kolaylıklar sağlıyor? Beş uygulamada da arama modülü ana sayfadan ulaşabilecek şekilde tasarlanmış.
Sahibinden’in arama alanını açıp kelime aradığınızda akıllı arama ile size öneriler sunuyor. Arama geçmişinizi tutarak size eski aramalarınıza hızlı ulaşım sağlıyor. Yazarak aramanın dışından size sesli arama, QR tarama ve araç arama gibi ek özellikler ile arama sağlıyor.
N11’in arama modülünü ilk açtığınızda size en çok aranan kelimeler şeklinde yönlendirme yapılan bir alanla karşılaşıyorsunuz. Arayacağınız kelimeler bunlardan biriyse hızlıca ilgili alana yönlenmenizi sağlıyor. Diğer uygulamalar gibi akıllı arama ile desteklenmiş ve geçmiş aramalarınıza arama modülünün içerisinde ulaşabiliyorsunuz.
GittiGidiyor’un arama modülü de size akıllı arama imkânı ve geçmiş aramalarınıza ulaşma imkânı veriyor.
Hepsiburada arama modülünde ilk açtığınızda geçmiş aramanız olmamasına rağmen geçmiş aramalarınız başlığı olması kullanıcıda kafa karışıklığı yaratabilir. Diğer uygulamalardaki gibi Hepsiburada da akıllı search kullanarak kullanıcılarına hızlı hizmet vermeyi amaçlıyor. Bunların dışında barkod tarama, sesli arama ve çekbul (çektiğiniz bir ürünün benzerlerini gösteriyor) özelliğiyle farklı ve istediği ürüne daha kolay ulaşma imkanı sağlıyor tabii düzgün çalıştığı sürece.
Trendyol’da arama yapmak istediğinizde size kategori bazlı örnek alanlar sunmakta, eğer aradığınız bu kategoriler içerisinde ise buradan istediğiniz ürüne yönelme imkanı sunuyor. Yine Trendyolda’da diğer uygulamalarda gördüğümüz akıllı arama ve geçmiş aramalarım alanı mevcut.
Özet
Trendyol ve n11 arama modülünün açılmasıyla en çok aranan kelimeleri ve ya kategorileri getirmesiyle diğerlerinden farklılaşırken, Sahibinden ve Hepsiburada’nın sunduğu yeni arama teknikleriyle beraber diğerlerinden farklılaştırarak kullanıcıya birden fazla seçenek sunarak kullanıcının deneyimini kolaylaştırmaya çalışıyor olabilir.
Yorumlar