ABD’li jeolog Christopher Scotese‘nin yeryüzünün milyarlarca yıllık değişiminin haritasını yapmak isteğiyle hayata geçirdiği Paleomap Project (Paloe-harita Projesi) bir videoyla canlandırıldı.
Scotese’nin Levha Tektoniği Kuramı ışığında geliştirdiği projeyi baz alan Tech Insider’ın 250 milyon yılda Dünya’nın geçireceği jeolojik değişimi gösterdiği animasyonda kıtalar yıllar içinde ayrılıyor, yakınlaşıyor, batıyor veya çıkıyor.
Scotese’nin levha hareketlerinin ve iklim değişikliğinin yeryüzünü nasıl şekillendireceğini gösteren halihazırda birçok hareketli haritası bulunuyor.
Levha Tektoniği Kuramı
Alman bilim adamı Alfred Wegener’in Kıta Kayması Teorisi’nin devamı niteliğindeki bu kurama göre, Dünya’nın yüzeyi kesintisiz gibi görünse de, gerçekte dev boyuttaki bir yap-boz gibi birbirine geçen parçalardan oluşuyor. Levha adı verilen bu parçalar, eriyik haldeki kayaçlardan oluşan ‘manto’ denilen katmanın üstünde çok yavaş olarak sürekli biçimde birbirlerine göre hareket ediyorlar ve bu şekilde sürekli bir jeolojik değişim söz konusu oluyor. Levhalar, yalnızca okyanusal ya da kıtasal kabuktan oluşabildiği gibi her iki kabuk türünü de içerebiliyor. Levha sınırları; depremlerin, volkanizmanın, sıcak su kaynaklarının bir arada görüldüğü alanlar oluyor. Yerkabuğu 7 km ile 100 km kalınlıkları arasında değişen, kaygan özellikte yedi büyük ve birkaç küçük levhadan meydana geliyor.
Yorumlar