Skip to main content

2020’ye hızlı bir başlangıç yapan hukuk dünyası, Türkiye’de de dijital sektörü etkileyen birçok alanda gelişmeler ve yeni düzenlemeler kaydetti. Hukuk dünyasında yaşanan bu gelişmeler arasında en çok dikkat çeken konuları derledik.   

Wikipedia’nın Türkiye’deki erişim engeli kaldırıldı
Hatırlanacağı üzere, 29/04/2017’de Wikipedia Türkiye’ye erişim engellenmiş; bunun üzerine Wikimedia Vakfı erişim yasağının kaldırılması için Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştu. Bu başvuruya ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin 26/12/2019 tarihinde verdiği gerekçeli kararı 15/01/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Gerekçeli kararda, Wikipedia isimli internet sitesinin tamamına erişimin engellenmesi kararı verilmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine karar verildi. Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli kararına istinaden, Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği verdiği erişim engeli yasağını kaldırıp buna dair kararı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) göndermesi ardından BTK internet servis sağlayıcılarına ilgili bildirimlerde bulundu ve yaklaşık 2,5 yıl boyunca devam eden erişim engeli 15/01/2020’de kaldırıldı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2019 yılı istatistiklerini açıkladı
AİHM, 29.01.2020 tarihinde ülkelerin derdest başvurularına ilişkin resmi istatistiklerini açıkladı. Bu istatistiklere göre, 2019 sonu itibariyle Türkiye 9 bin 250 başvuru ile Rusya’dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Ülkemiz aleyhine açılan davalarda verilen ihlal kararlarının büyük bir kısmı ise ifade özgürlüğü ihlaline ilişkin. AİHM tarafından 2019’da sonuçlanan 68 ifade özgürlüğü ihlali kararından 35’i ise Türkiye’ye karşı açılan davalarda hükmedilen kararlardır. İfade özgürlüğünü takiben en fazla ihlal kararları özgürlük ve güvenlik hakkı, mülkiyet hakkı, adil yargılanma hakkı, insanlık dışı muamele ve özel ve aile hayatına saygı hakkına yönelik ihlallere ilişkin kararlardır.

Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği’nde değişiklik yapan yönetmelik yayımlandı
12 Şubat 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Değişiklik Yönetmeliği), belirli malların satışı sonrasında montaj, bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin satış sonrası hizmetlere esaslı değişiklikler getirdi. Değişiklik Yönetmeliği ile satış sonrası hizmet verme yükümlülüğü kapsamına giren özellikle teknoloji ürünlerinin sayısı arttı. Bu kapsama eklenen yeni ürünler arasında; laptop soğutucuları, akıllı kalemler, akıllı ev ve otomasyon sistemleri, akıllı TV kutuları (set top box), drone’lar ve motorlu bisiklet ile scooterlar da yer alıyor. Değişiklik Yönetmeliği’nde öne çıkan diğer düzenlemelere göre tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanımlar hariç olmak üzere, yetkili servis istasyonları ve üretici/ithalatçı/satıcılar, garanti süresi içerisinde tüketicilerden nakliye, posta, kargo veya servis elemanlarının ulaşım gideri gibi herhangi bir ücret talep edemeyecek. Buna ek olarak, üretici veya ithalatçıların internet sitesinin bulunması durumunda, tüm yetkili servis istasyonlarına ilişkin güncel iletişim bilgilerinin bu sitelerde yer alması ve tüm yetkili servis istasyonu bilgilerini Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan Servis Bilgi Sistemine ilişkin internet sitesine otuz gün içerisinde doğru ve eksiksiz bir şekilde girmesi zorunlu tutuldu.

Bankacılık Kanunu İle bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun yayımlandı
25 Şubat 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Bankacılık Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Kanun) ile kişisel verilerin korunması konusunda dijital dünyayı etkileyen bir düzenleme gündeme geldi. Bu düzenleme ile Bankacılık Kanunu ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu arasındaki uygulamada meydana gelebilecek tereddütlerin ortadan kaldırılması amaçlanıp bankaların üçüncü kişilere veri aktarımı sürecine dair değişiklik yapıldı. Buna göre bankaların Kişisel Verileri Koruma Kanunu uyarınca gerçek kişilerden kendi belirleyecekleri amaçlar için rıza alması ve buna dayanarak herhangi bir istisna veya mecburiyet bulunmadığı halde, söz konusu verileri yurtiçinde veya yurtdışında herhangi bir üçüncü kişiye aktarması yasaklandı. İlgili veriler istisna veya mecburiyet bulunmadığı takdirde ancak müşteri talebi veya talimatı doğrultusunda üçüncü kişilere aktarılabilecek. Böylece Bankacılık Kanunu içerisinde kişisel verilere ilişkin özel bir düzenleme yer alıp bankalara Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nun yanında özel nitelikte bir yükümlülük getirildi.

Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği Taslağı yayımlandı
Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Kanun) ile düzenlenmiş olan dijital hizmet vergisine ilişkin Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği Taslağı (Tebliğ Taslağı) Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanıp görüş ve öneriye açıldı. Hatırlanacağı üzere, 1 Mart 2020 itibarıyla uygulanması planlanan dijital hizmet vergisi oranı Kanun uyarınca yüzde 7,5 olarak belirlenmişti. Tebliğ Taslağı ile dijital hizmet vergisinin uygulamasına dair usul ve esaslar belirlenmiş olup verginin konusu, tanımları, vergi muafiyeti ve istisnaları, vergi matrah ve oranı hesabı ile vergilendirmeye ilişkin süreçler detaylandırılıp örnekler ile açıklanmıştır. Bu kapsamda yer alan ve vergilendirilecek dijital hizmetler ise aşağıdaki şekilde:

    • Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmeti.
    • Sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin dijital ortamda sunulması. Bu hizmetlere bilgisayar programları, müzik, video, oyunlar ve oyun içi uygulamalar da dâhil.
    • Kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetleri.
    • Yukarıda belirtilen hizmetler için dijital ortamda verilen aracılık hizmetleri.

    Hizmet Sağlayıcılar İçin İleti Yönetim Sistemi’ne başvurular başladı
    Alıcılardan ticari elektronik ileti onayı alınması, alıcı tarafından reddetme hakkının kullanılması ve şikâyet süreçlerine ilişkin işlemleri yürütmek için kurulan merkezi ve tek bir platform olarak öngörülen İleti Yönetim Sistemi (İYS), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından kuruldu. Bu yetki Ticaret Bakanlığı’nın görevlendirmesiyle verilmiş olup; bu kapsamda TOBB, onay ve ret bilgilerinin İYS›ye kaydedilmesi, İYS üzerinden onay alınması, reddetme hakkının kullanılması, ticari elektronik ileti şikâyetlerinin alınması, raporlanması, şikâyet sürecinin hızlı ve etkin bir şekilde yönetilmesi ve aracı hizmet sağlayıcıların sistemi kullanması amacıyla teknik altyapıyı hazırlamakla ve Ticaret Bakanlığı’nın erişimine açmakla görevli durumda. Bu doğrultuda hizmet sağlayıcılar için İleti Yönetim Sistemi’ne başvurular başlamış bulunuyor.

    Hizmet sağlayıcıların MERSİS numaraları ve MERSİS’te kayıtlı yetkili kişinin elektronik imzası ile İYS’ye başvurularını tamamlayabilecekleri belirtilmiştir. Süreç için diğer önemli tarihler ise şu şekildedir:

    • Mart 2020: Başvurusunu tamamlayan hizmet sağlayıcıları için İYS’nin açılması
    • Haziran 2020: Alıcılar ve kamu için İYS’nin açılması
    • Eylül 2020: Operatörler ve sabit telefon hizmeti verenler için İYS’nin açılması.
    • Mevzuat kapsamında alınan onaylar, Haziran 2020’ye kadar hizmet sağlayıcılar tarafından İYS›ye aktarılacaktır.
    • Alıcılar, İYS›ye kaydedilen onayları Eylül 2020’ye kadar kontrol edecektir. Bu sürenin bitiminden sonra gönderilen ticari elektronik iletiler onaylı kabul edilecektir.

    Rekabet Kurumu tarafından Google’a 98 Milyon 354 Bin Liralık idari para cezası verildi
    Rekabet Kurumu tarafından Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc. hakkında yürütülen soruşturmaya ilişkin nihai karar 14 Şubat 2020 tarihinde duyuru ile açıklandı. Yapılan açıklamaya göre Google’a, alışveriş karşılaştırma hizmeti sunan rakiplerini rekabette dezavantajlı konuma düşürerek rakip teşebbüslerin faaliyetlerini zorlaştırmak ve alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarındaki rekabetin bozulmasına yol açmak nedenleriyle 98 milyon 354 bin 27,39 TL idari para cezası verilip ihlalin sonlandırılması amacıyla belirlenen birtakım uyum tedbirlerinin Google tarafından alınmasına karar verildi. Duyuruda ilgili uyum tedbirlerinin yerine getirilmesi için Google’a gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 3 (üç) aylık süre verilmiş olup bu süre sonunda ihlalin sonlandırılmış olması gerektiği belirtildi.