Günümüzün dijital dönüşüm dünyası, benim gibi teknolojiye büyük merak besleyen herkes için her gün yepyeni sürprizler sunuyor. Yapay zekâ ve algoritmalar ise o sürprizlerden en fazla öne çıkanlar. Dijital CEO ile Teknoloji Sohbetleri’nin 51’inci bölümünde yapay zekâ alanında yaptığı çalışmalarını yakından takip ettiğim Prof. Dr. Cem Say’ı konuk ettim. Kendisine “Gelecekte ne olacak” sorusunu yönelttiğimde yapay zekânın daha akıllı olacağını, bizi daha iyi bir hayata yönlendirebileceğini öngördüğünü söyledi. Günümüzde dünya ekonomisini önemli derecede değiştirebilecek matematiksel bir buluş olarak nitelendirdiği blockchain’in bundan 10 yıl önce var olmadığından bahseden Say, yapay zekânın da hayatımızı daha kolaylaştırıp bizi daha iyi ve daha verimli bir hayata yönlendirebileceğinden söz etti.
Hayatımızı algoritmalar yönetiyor
Say, “Kendimizi dijital dünyada nasıl koruruz” sorusuna, Pedro Domingos’un ‘The Master Algoritm’ adlı kitabındaki öneriyle yanıt verdi: “Google’da arama yapın. Arada bir merak etmediğiniz şeyleri arayın. Merak ettiğiniz şeyleri aradığınızda birkaç sayfa arkada ilgilenmediğiniz şeylere tıklayın ki, o sizin hakkınızda her şeyi öğrenmesin.”
46’ncı programda ise iletişim dünyasının en önemli isimlerinden biri olan Levent Erden’i konuğum olarak ağırladım. Bildiğiniz gibi, bugün algoritmaların yönettiği bir çağda yaşıyoruz. Neyi okuyacağımıza, neyi izleyeceğimize bu algoritmalar karar veriyor. Bu noktada Erden, “algoritmokrasi” adını verdiği sistemle ilgili şunları söyledi: “Algoritmokrasi, esasında algoritmaların yönetimi. Hayatımızı algoritmalar yönetiyor. Kimin meşhur edileceğine, kimin daha çok beğenilmesi gerektiğine veya hangi düşüncenin önde olacağına algoritmalar karar veriyor.”
Peki, hukuk algoritmalar konusunda ne diyor?
Programımın 54’üncü bölümünde ise genç hukukçu Burcu Çavdar’la algoritmaları hukuksal açıdan ele aldık. Kurumlar algoritmalara üretim / ürün fiyatını belirlemek veya mal ve hizmet kalitesini artırmak gibi amaçlarla başvuruyorlar. Algoritmaların en çok kullanıldığı sektörlerden biri de e-ticaret. Birçok e-ticaret firması, kullanıcılarının geçmiş alışveriş deneyimlerinden yararlanarak onlara özgü alışveriş deneyimleri sunuyor. Burcu Çavdar, geçtiğimiz dönemde Avrupa’daki rekabet otoritelerinin bir arama motoruna algoritmaları değiştirerek kullandığı için ceza verdiğini aktardı. Algoritmaların bu anlamda rekabet koşullarını ihlal edebileceğinden şüphelenildiğini vurgulayan Çavdar, iki önemli soruyu ortaya attı: “Teşebbüslerin herhangi bir rekabeti ihlal etme iradeleri olmadığını düşünürsek, bu noktada meydana gelen rekabet ihlalinden kim sorumlu olacak? Algoritmaların belli rekabet hukuku ilkelerini göz önüne alarak geliştirildiğini varsayacak olursak; bu durumda acaba rekabet ihlali artmak yerine azalabilir mi?”
Görünen o ki, dijital dünyada yapay zekâ ve algoritmalar hızla gelişirken pek çok soruyu da beraberinde getiriyor. Algoritmaların kararlarımıza etkisi ve mevcut hukuk düzeninin yapay zekâ gelişmeleri karşısındaki durumu bizi çok ilginç günlere götürecek. Takip edip hep birlikte göreceğiz.
Soner Canko, BKM Genel Müdürü
www.dijital.ceo
Twitter: twitter.com/sonercanko
Facebook: facebook.com/DrSonerCanko
Medium: medium.com/sonercanko
YouTube: youtube.com/sonercanko
Yorumlar