Skip to main content

Uzaktan Eğitim Uzmanı ve Yazılım Test Danışmanı Aynur Akkol Özkan ile tıpta uzaktan eğitim özelindeki son gelişmeleri konuştuk.

Tıp eğitiminde uzaktan eğitimle birlikte AR, VR ve hologram teknolojileri de yerini almaya başladı. Uzaktan Eğitim Uzmanı ve Yazılım Test Danışmanı Aynur Akkol Özkan ile tıpta uzaktan eğitim özelindeki son gelişmeleri konuştuk.

Tıpta uzaktan eğitimin neden önemli?
Doktorların mesleki yaşantılarında daha başarılı olabilmeleri için alanları ile ilgili güncel bilgileri takip edip bu bilgileri mesleki yaşantılarına aktarabilmeleri gerekiyor. Nitelikli bir tıp eğitimi alabilmek, nitelikli bir çalışan olmak için öğrenmenin belirli bir süre ile sınırlandırılmadan yaşam boyunca devam ettirilmesi önemli. Uzaktan eğitim ortamları, tıp alanında çalışan uzmanlar için zamandan ve mekandan bağımsız bir çalışma, öğrenme ve bilgi paylaşımı ortamı sunar. Tıp alanında özelleşmiş ve uluslararası tıp camiasında geçerliliği olan çevrim içi öğrenme ortamlarının ve çevrim içi kaynakların artması ile birlikte doğru ve güncel bilgiye ulaşım kolaylaşıyor.

Sınıf eğitimi ile uzaktan eğitimi karşılaştırırsanız hangisi etkili?
Aslında bu sorunun tek bir doğru yanıtı yok. Hem sınıf eğitiminin hem de uzaktan eğitimin belirli avantaj ve dezavantajları var. Sınıf eğitimlerinde kişiler bilgiye doğrudan ulaşır. Bunun yanında kişinin sınıf eğitimi için daha fazla zaman ayırması ve daha büyük bir bütçeyi gözden çıkarması gerekiyor. Uzaktan eğitim ortamları ise kişileri zaman, mekan ve bütçe konusunda sınırlamaz. Günümüzde dinamik web teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde etkileşimin sınıf etkileşimi kadar aktif olduğu öğrenme yönetim sistemleri (LMS), Webinar, Webcast ve çevrim içi seminer gibi uzaktan öğrenme ortamları bulunuyor. Tıp fakültelerinde, tıp eğitimi programının yapılandırılması sürecinde hem sınıf eğitimi hem de uzaktan eğitimin harmanlanması öğrenmenin yaşamının bütününe dağılması ve yaşam boyu mesleki öğrenme kavramını desteklemesi adına yararlı olur.

Uzaktan eğitimin geleceği nasıl olacak?
Bilgiye ulaşımın gün geçtikçe kolaylaşması, teknolojinin getirdiği yenilikleri daha hızlı takip eden ve daha kolay hayatlarına aktaran bir neslin yetişmesi bu bireylerin öğrenme ihtiyaçlarının sadece geleneksel eğitim yöntemleri ile karşılanamayacağı, alternatif teknoloji ve yöntemlerin gün geçtikçe popülerleşeceği ve yayınlaşacağı aşikar. Uzaktan eğitim ortamlarının da teknolojik gelişmeler ve ihtiyaçlar doğrultusunda biçimleneceğini düşünebiliriz. Çevrimiçi öğrenmenin VR, AR, MR ve XR gibi teknolojilere öncülük etmesi ile gelecekte uzaktan eğitim için heyecan verici gelişmeler olacağını bize müjdeliyor.

AR, VR, MR ve XR gibi uygulamalar uzaktan tıp eğitiminde nasıl kullanılıyor?
Bu konuda iyi örnekler var. Stanford Üniversitesi Lucile Packard Çocuk Hastanesi’nde çalışan pediatrik kardiyologlar, öğretilmesi ve anlaşılması en zor koşullardan bazıları olan karmaşık doğumsal kalp kusurlarını açıklamak için sürükleyici sanal gerçeklik (VR) teknolojisini kullanıyor. Stanford Sanal Kalp deneyimi, hem ailelerin çocuklarının kalp durumunu anlamalarına yardımcı olurken hem de tıp stajyerleri için, etkilenen kalbi incelemelerini ve manipüle etmelerini, kanın nasıl aktığını görmelerini sağlamak için etrafta dolaşmalarını sağlayarak en yaygın ve karmaşık konjenital kalp anomalilerinin 20’sinden fazlasını öğrenmek için sürükleyici ve ilgi çekici yeni bir yol sağlıyor. Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencileri, doğumsal kalp defektler hakkında bilgi edinmek ve pediatrik kalp cerrahlarının bu koşulları düzeltmek için Stanford Sanal Kalp’i kullanıyor.

Hologram teknolojisi uzaktan eğitimi nasıl etkileyecek?
Hologram, iki ayrı lazer ışınının bir araya gelerek oluşturduğu üç boyutlu bir fotoğraf. İnsan beyninin görüntüleri üç boyutlu (3D) kavramsallaştırılması işleminin beynin birçok bölgesinin rol aldığı kapsamlı ve zor bir işlem olduğunu biliyoruz. Hologram teknolojisi ile beynin oluşturduğu 3 boyutlu (3D) görüntü algısı bire bir elde ediliyor. Tıp eğitiminde hologram kullanımı ile ilgili Case Western Reserve Üniversitesi’nde yapılan çalışmada hologram teknolojisinin tıp eğitiminde kullanılması üzerine güzel bir örnek. Microsoft ile yaptıkları iş birliği neticesinde, anatomi dersinde VR destekli hologram teknolojisi kullanarak insan anatomisinde doğal olan karmaşık yapıların 3 boyutlu doğal görselleri ile anlatımı ve anatominin bu şekilde incelenmesinin öğrencilerin daha aktif, özgün ve kişiselleştirilmiş çok boyutlu öğrenmeye dahil eden akıllara durgunluk veren bir deneyim yaşadıklarını belirtmişler. Royal College of Surgeons’da iki yıl öncesine dayanan bir çalışmada kadavra bazlı eğitim yerine geçmesi için 3D hologram teknolojisinden yararlanmaya başladıkları, cerrahların tıp eğitimini dönüştürmek için en son artırılmış, sanal ve karma gerçekliği kullanmayı benimsedikleri belirtilmiş.

Türkiye’de örnekleri var mı?
Türkiye’de de İstanbul Üniversitesi bünyesinde 2017 senesinde Medikal Hologram laboratuvarı kuruldu. 2018-2019 eğitim öğretim dönemlerinde adapte edilen bu sistem ile tıp fakültesi öğrencilerine teorik eğitimleri pratik alanda uygulayarak ve kullanarak mesleğe hazırlık sürecinde geleneksel tıp eğitiminin modern eğitim yöntemleri ile harmanlanması ve derinlik kazandırılması sağlandı. 21.yüzyılda tıp eğitimde tüm öğrencilere yeteri kadar pratik yaptırma imkanı sunan bu teknolojilerin uzaktan eğitim ile entegre edilmesi heyecan verici bir gelişme olacak.