Sosyal medyanın pazarlamanın vazgeçilmez bir ayağına dönüştüğünü bugün herkes kabul ediyor. Şirketler için sosyal medyada varlık göstermek, sosyal ağlar üzerinden müşterinin her an yanında olmak, bu platformlar sayesinde marka algısını güçlendirmek ve müşteri sadakatini artırmak çok önemli. Ancak markaların sosyal medyada var olurken sıkça yaptıkları hatalar var. Bunlarında başında “sosyal medya” denen evreni homojen bir yapı gibi düşünerek, bu yapıyı oluşturan her platformda aynı hedef ve kurallara göre hareket etmek geliyor. Oysaki Facebook, YouTube, Instagram, Twitter, Snapchat, Pinterest ve LinkedIn gibi gözde platformların kendilerine özel takipçi profilleri, dilleri, var oluş amaçları var. Bunu göz ardı ederek hedefleme yapmak, sosyal medya gibi verimli bir topraktan ürün alamamaya, özetle zaman ve para israfına neden olabiliyor. Marka ve firmaların içerikten reklama, bütün sosyal medya planlarını oluştururken bu gerçeği unutmaması gerekiyor. Bunun için de cepte bulunması gereken temel bilgiler ve sorulması gereken belli başlı sorular var.
“Hangi platform hangi kullanıcı profiline hitap ediyor?” sorusunun yanıtına göre harekete geçmeden önce, şirket sahiplerinin kendisine şu üç soruyu yöneltmesi gerekli: Şirketim hangi pazarda yer alıyor; B2C (firmadan müşteriye) mi, B2B (işletmeler arası) mi yoksa her ikisi mi? Hedef kitlem kim? Her şeyin üstündeki temel hedefim ne? Bu soruların yanıtlarını biliyorsanız, vaktinizi ve naktinizi vakfedeceğiniz iki-üç platform seçip onlara odaklanmanız çok daha kolay. Devasa bir sosyal medya ekibiniz yoksa iki-üç ağla sınırlı kalmak, dikkat edilmesi gereken bir diğer husus.
Hangi sosyal medya platformları seçilmeli?
Yukarıdaki soruların yanıtlarına göre hangi platformlara yönelinmesi gerektiği konusuna gelince, Statista’nın Temmuz 2018 verilerine göz atmakta ve seçimi bunlar arasında yapmakta fayda var. Statista’ya göre, dünya genelinde aktif kullanıcı sayısı en fazla olan sosyal medya ağlarının başında, 2 milyar 196 bin kullanıcıyla Facebook geliyor. Onu sırasıyla; YouTube (1,9 milyar kullanıcı), WhatsApp (1,5 milyar kullanıcı), Facebook Messenger (1,3 milyar kullanıcı), WeChat (1 milyar 40 bin kullanıcı), Instagram (1 milyar kullanıcı), Twitter (336 milyar kullanıcı) takip ediyor. Bunlar arasında reklam platformu olarak öne çıkanlar; Facebook, YouTube, Instagram ve Twitter. Yine Statista’nın 2017 ikinci yarı yıl Türkiye verilerine göre, ülkemizde penetrasyon oranı en yüksek olan platform yüzde 55’le YouTube. Onu sırasıyla Facebook, Instagram Twitter, Snapchat, LinkedIn ve Pinterest takip ediyor.
Peki, iş sahiplerinin sosyal ağlardan hangilerine yönelmesi gerekiyor? Niş mecraları değerlendirme dışında tutarsak, firmaların işlerine ve hedef kitlelerine göre hangi mecralarda yer alması gerektiğini başlıca platformların özelliklerini göz önünde bulundurarak özetleyelim…
B2C firmalar için ideal olan Facebook kimi durumlarda B2B’ler için de uygun olabiliyor. Bu mecrada varlık gösteren başlıca sektörler ise; moda, otomobil, e-ticaret, perakende, eğlence, emlak, pazarlama, spor, sağlık, haber ve istihbarat. Hootsuite ve We Are Social’ın Ocak 2018 verilerine bakıldığında, dünya genelinde en fazla Facebook kullanıcısı 18-34 yaş aralığında bulunuyor. Cinsiyet kırılımında, Facebook kullanıcılarının yüzde 44’ünün kadın, yüzde 56’sının erkek olduğu gözlemleniyor. Yine aynı araştırmada yer alan Türkiye verilerine göre, ülkemizdeki aktif aylık kullanıcıların toplam sayısı 51 milyon ve bunların yüzde 86’sı mecraya mobil cihazlardan ulaşıyor. Türkiye’de Facebook hesaplarının sadece yüzde 37’si kadınlara ait, kullanıcı yaşı ise 18-44 aralığında yoğunlaşıyor.
B2C şirketler için en iyi sosyal mecra diyebileceğimiz, kullanıcıların yarısından fazlasının her gün aktif olduğu Instagram’da varlık gösteren başlıca sektörler; turizm, moda, sağlık-güzellik, güzel sanatlar ve el sanatları, yiyecek-içecek, e-ticaret, güzellik, fotoğraf, otomobil, etkinlik organizasyonu. Kullanıcı profiline göre, yoğunluğun 18-34 yaş aralığında olduğu söylenebilirken, dünya genelinde kullanıcı cinsiyeti açısından anlamlı bir farklılık görülmüyor. Hootsuite ve We Are Social’ın Ocak 2018 Türkiye verilerine göre, Instagram hesaplarının yüzde 41’i kadınlara ait. Özellikle göze hitap eden bir işiniz varsa, ürünlerinizin teşhiri amaçlanıyorsa, Instagram bunun için biçilmiş kaftan. Elbette, paylaşımlar için yüksek kaliteli görseller seçmek ve stock fotoğrafı kullanmamak kaydıyla. Yeterli sayıda takipçiniz varsa ve markanızı geliştirmek istiyorsanız harika bir mecra olan Instagram’ın, ticaret amaçlı kullanılacaksa profesyonelce hazırlanmış bir sosyal medya stratejisi gerektirdiğini de not düşelim.
YouTube
2005’te kurulan ve 2006 sonunda Google tarafından satın alınan YouTube şu an dünyanın -Google’dan sonra- ikinci en büyük arama motoru. Platformda her gün milyarlarca saat video seyrediliyor. Bu da, YouTube’u hedef kitleye erişmede harika bir kanal haline getiriyor. ABD’de YouTube’u en fazla izleyenler 18-49 yaş aralığında ve erkek kullanıcıların sayısı daha yüksek. Ülkemizdeki en güncel verilerse 2016 yılında gerçekleştirilen ‘Türkiye YouTube Kullanıcı Profili Araştırması’na ait. Buna göre, 45 yaş üstündeki her iki kullanıcıdan biri, 55 yaş üstündeyse her dört kullanıcıdan biri YouTube’u her gün ziyaret ediyor. İstatistiklere bakacak olursak 16-24 yaş aralığının yüzde 72’si YouTube’da video izlerken, 25-34 yaş aralığında bu oran yüzde 63 şeklinde. En fazla izlemeye sahip yaş aralığı ise yüzde 75’le 35-44 yaş aralığı, kullanıcılar biraz daha yaşlandığında ise yani 45-54 yaş aralığında ise yüzde 48 şeklinde.
Ağırlıklı olarak B2C firmalar için ideal olan Twitter, bazen B2B’ler tarafından da efektif olarak kullanılabiliyor. Bu platformda varlık gösteren başlıca sektörler; haber ve istihbarat, perakende, e-ticaret, sağlık, turizm, telekom, finans, moda, spor. ABD’de kullanıcı profilinde 18-29 yaş aralığı ön plana çıkarken, cinsiyet kırılımında anlamlı bir farklılık görülmüyor. Nielsen ve Genart Medya tarafından Türkiye’deki Twitter kullanıcılarının profil özellikleri ve kullanım alışkanlıklarını içeren 2014 tarihli çalışmaya göre, Türkiye’den Twitter kullananların yüzde 60’ını erkekler ve yüzde 40’ını kadınlar oluştururken; bu kitlenin yüzde 50’sinin eğitim düzeyinin üniversite olduğu görülüyor. Kullanıcıların yüzde 64’ü ise 34 yaşının altında.
İş yaşamıyla ilgili paylaşımların yapıldığı ve mesleki ağların örüldüğü LinkedIn ilk bakışta B2B pazarlama için uygun görünse de, platformun temel amaçlarından biri olan istihdam, B2C modelini de mümkün kılıyor. LinkedIn’de varlık gösteren başlıca sektörler; finans, istihdam, bilim-teknoloji, hukuk, imalat, pazarlama, eğitim, serbest meslek hizmetleri, sağlık ve BT. ABD kaynaklı verilere göre, kullanıcı profili açısından aktif iş yaşamı olan 25-45 yaş aralığı ön plana çıkarken, kadın-erkek kullanıcı ayrımı konusunda anlamlı bir fark göze çarpmıyor. B2B şirketlerin sosyal medya stratejileri için LinkedIn’in olmazsa olmaz olduğunun altını çizmekte fayda var. Öte yandan, Statista’nın Temmuz 2018 verilerine göre, Türkiye’nin LinkedIn’de en fazla üyesi olan ülkeler sıralamasında ilk 10’a giremediğini de, platformun ülkemizdeki yaygınlığını sorgulamak amacıyla hatırlatalım.
Gencinden orta yaşlısına çoğunlukla kadın kullanıcı odaklı bir platform olan Pinterest’te yer alan başlıca sektörler; moda, sanat, ev dekorasyonu, yiyecek gibi güzel görsellere sahip olanlar. Buradan hedef kitlenize ulaşabilir, onları web sitenize yönlendirebilir veya hemen platform üzerinden ‘satın al’ butonuyla alışveriş yapmalarını sağlayabilirsiniz.
Snapchat
ABD’deki Snapchat kullanıcılarının yüzde 60’ı 24 yaşın altında. Ülkemizde ve dünya genelinde de kullanıcı profili çok farklı sayılmaz. Bu nedenle, B2C pazarlamaya uygun olan bu platformu, hedef kitlesi gençler olan markalar tercih etmeli. Özellikle, özgün video içerikler üreten, ‘kamera arkası görüntüler’ gibi ilginç yayınlar yapan, yeni koleksiyonları gösteren, popüler isimlerle ilginç röportajlar paylaşan şirketlerin bu mecrada bir bedel ödemeden reklamlarını yapmaları ve sadık takipçiler kazanmaları işten değil.
Yorumlar