İklim krizi karşısında çevre dostu ürünlerin kullanımını artırmayı amaçlayan Avrupa, sokak lambalarında LED ampullerin kullanımı benimsedi. Sokak lambalarındaki LED ampullerin sayısı arttıkça uzaydan bakıldığında sarıdan maviye dönmeye başlayan kıta, ilk etapta mantıklı görünen bu projenin getirdiği yeni risklerle karşı karşıya.
Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (ISS, International Space Station) 2012 ila 2020 yılları arasında çekilen fotoğraflar Avrupa’da ışıkların sarıdan maviye döndüğünü açık bir şekilde gösterirken, Science Advances’te yayımlanan bir makalede bilim insanları bu dönüşüm ile ilgili endişelerini dile getiriyorlar.
İngiltere, İrlanda ve İtalya’nın LED ışıkları en çok benimseyen ülkeler olduklarını, Belçika’nın ve Almanya’nın ise bu konuda oldukça yavaş hareket ettiklerini belirten bilim insanları, LED ampullerin ışık kirliliğine yol açmalarının yanı sıra insanların ve diğer canlıların yaşam döngüleri üzerinde olumsuz etkilerinin olduğunu da belirtiyorlar.
Mavi ışığın melatonin hormonunun salgılanmasını engellediğini belirten bilim insanları, bu hormonun salgılanmaması durumunda insanların ve hayvanların sirkadyen sistemlerinin bozulduğunu belirtiyorlar. Bilindiği üzere, canlıların bir günlük periyotlar halinde, bir döngü içerisinde yaşadıkları fiziksel, zihinsel ve davranışsal değişiklikler sirkadyen sistem olarak adlandırılıyor. Güneşin doğuşuna ve batışına göre ayarlanan sirkadyen sistem, yapay ışık kaynaklarının renklerine ve varlıklarına göre doğal akışlarından sapabiliyor; zira insanlarda ve hayvanlarda uykulu olma hâline yol açan melatonin hormonu, ışık miktarına ve rengine göre salgılanıyor.
Bilim insanları, insanlar üzerinde oldukça önemli etkilerinin olduğu bilinen mavi ışığın, insanlar gibi yaşadıkları ortamlarda değişiklik yapma şansına sahip olmayan ve geceleri avlanma, yemleme ve tozlaşma için kullanan canlıları insanlardan daha fazla etkilediğine dikkat çekiyorlar.
Kaynak: Europe’s Switch To LED Lights Can Be Seen From Space, Now Shines To New Risks – Design TAXI
Yorumlar