Boston Consulting Group’un (BCG) Haziran 2023 tarihli Game Changer: Accelerating The Media Industry’s Most Dynamic Sector başlıklı raporu, oyun sektörünün son yıllardaki gelişimine ışık tutuyor. Oyun sektörü, 2022’de ulaştığı 184,4 milyar dolarlık hacim ile televizyon sektörünün ardından ikinci büyük medya sektörü olarak dikkat çekiyor. Bu hacim, yıllardır devam eden ve pandemi döneminde hızlanan bir yükselişin eseri. Zira 2017 ve sonrasında yıllık olarak sırasıyla 122, 138, 145 milyar dolarlık hacme ulaşan sektör, 2020’de 178, 2021’de ise 198 milyar dolara ulaşmış. Oyuncu sayısı ise aynı sürede 2,3 milyardan 3 milyara yükselmiş. Pandeminin etkisini yitirmesi ile hacmen yükseliş dursa hatta gerilese de oyuncu sayısı yükselişine devam ederek 3,2 milyara ulaşmış durumda.
BCG raporu, yine BCG tarafından 10 ülkede 10 bin kişiyle yapılan bir ankete atıfta bulunarak, oyunu hayatının bir parçası olarak gören insanların oyun oynamak için PC ve konsolları tercih ettiklerini; öte yandan mobil oyunculuğun iki katı fazla zaman aldığını ortaya koyuyor. Ara sıra oyun oynayan, gamer/oyuncu olmayan kişilerin mobilde Candy Crush, PUBG Mobile, Free Fire ve FIFA gibi oyunları oynamaktan keyif aldıklarının altı çiziliyor. Raporda verilen 2022 oranlarına göre oyun oynama eylemi yüzde 50 mobilde, yüzde 22 PC’de ve yüzde 28 konsolda gerçekleşiyor. Mobil için 2025 tahmini ise yüzde 50-55.
Gözler Ortadoğu’da
Araştırma, oyun sektörüne yatırım konusunda Ortadoğu’nun diğer bölgelerden ayrıştığını ortaya koyuyor. Özellikle GCC (The Gulf Cooperation Council) ülkelerinin (Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri) sektöre büyük yatırım yaptıklarının altı çizilirken; Birleşik Arap Emirlikleri’nde kurulan AD Gaming ve DMCC Gaming Ecosystem’in oyun geliştirme, satış ve ülkenin diğer önemli sektörlerdeki atılımlarına önemli destek sağlayacağı, Suudi Arabistan’ın ise Ulusal Oyun ve Espor Stratejisi kapsamında 2030’a kadar 30 oyun geliştirmeyi ve 40 bin istihdam yaratmayı hedeflediği paylaşılıyor. Raporda yer almasa da bölgedeki belki de en büyük gelişme Saudi Vision 2030 kapsamında inşaatına 2019’da başlanan Qiddiya mega projesi. Projeyi oyun geliştirme ve deneyim merkezlerinin yanı sıra yarış pistinden golf sahasına ve tema parklarına eğlence için pek çok bileşeni bünyesinde barındıran bir şehir olarak tanımlamak mümkün.
Yıldız futbolcu transferleri ve 2022 Dünya Kupası kaynaklı sportswashing hamleleri bu kez yerini gamewashing’e bırakıyor gibi görünse de işin siyasi kısmını bir kenara bıraktığımızda oyun dünyasına yatırım yapmanın kârlı olduğu, Ortadoğu’nun coğrafi olarak iki büyük merkezin arasında yer almasından dolayı avantajlı olduğu da vurgulanıyor.
Batıdan Microsoft’un 69 milyar dolarlık Activision hamlesi, LinkedIn ve Netflix’in oyunları platformlarına dahil edişi, AR/VR teknolojilerinde gelişmeler, geçmişte ise Angry Birds, Clash of Clans gibi ekonomiye can suyu olan oyun haberleri gelirken; Doğu, TikTok ve WeChat başta olmak üzere sosyal medya uygulamaları ve e-ticaret platformları ile kararlı yükselişini sürdürüyor. Bu minvalde genç nüfusu, Ortadoğu ve Avrupa arasındaki coğrafi konumu ve teknolojiyi benimseme hızıyla Türkiye’nin bahsi geçen ülkelerden bile daha avantajlı bir konumda olduğu söylenebilir. Coğrafyada oyun odaklı devlet teşvikinin ve marka ilgisinin artacağı ise aşikâr.
Türk toplumu oyun oynamayı seviyor
Türkiye son dönemde oyun yatırımlarının arttığı ülkelerden. Gaming In Turkey’nin Türkiye Oyun Sektörü 2023 raporu da bu gerçeğe ışık tutuyor. 47 milyon oyuncu olduğu düşünülen Türkiye’de oyuncu profili şu şekilde: Oyuncuların yüzde 25 ila 30’u 18-24, yüzde 35 ila 40’ı 25-34, yüzde 25 ila 27’si 35-44 yaşında. Ek olarak, özellikle mobil oyunların zaman ve mekân bağımsız olması ve beceri seviyeleri gereği 13-18 ve 35-50 yaş aralıklarına hitap ettiği de belirtiliyor. Günde 1-2 saatini oyuna ayırdığını söyleyenlerin oranı yüzde 25’i aşarken; diğer veriler şu şekilde: 30 dakika (yüzde 13), 1 saat (yüzde 20), 1-2 saat (yüzde 25+), 2-4 saat (yüzde 20), 1-10 saat (yüzde 5), 10+ saat (yüzde 1-2).
Oyun oynama alışkanlıkları, oyun sektörünün gelişimini ve globalden istekleri de beraberinde getiriyor. Google Play’de 167 bin aktif oyun yayıncısı bulunurken, bu yayıncıların 2 bin 516’sı Türk yayıncılar. Yayınladıkları oyun sayısı ise 9 bin 658. 2022 rakamlarına bakıldığında bir düşüş görülmekle birlikte (192 bin 25 yayıncı arasında 2 bin 943 Türk yayıncı ve 10 bin 893 oyun), pandemi sırasında görülen hızlı yükseliş bu düşüşün ya da başka bir deyişle normalleşmenin kaynağı olabilir. Türk yayıncıların yüzde 3’ü oyunlarını ücretli olarak sunarken, oyun içi reklam ve oyun içi satınalma opsiyonlarında oranlar sırasıyla yüzde 75 ve yüzde 22. Oyuncuların globalden gelen oyunlarda yerelleştirme ve Türkçe desteği istediklerinin de altını çizmek lazım.
Türkiye’de oluşan oyun pazarının büyüklüğü 2022’de 625 milyon dolar iken, 2023’te 580 milyon dolara gerilemiş. Fakat dikkat edilmesi gereken, dolar kurunun -raporda baz alınan rakamlara göre- 16,58 TL’den 24’e çıkması. Dolayısıyla Türk lirası bazında yaşanan artış, dolar bazında değerlemelere yansımıyor.
Markalar sektörle yakından ilgileniyor
Oyunlara ve sektöre olan rağbet, markaların da ilgisini çekiyor. Bu ilginin her ne kadar sektörün daha önce gösterdiği başarılarda da kendini gösterdiğini söylemek mümkün olsa da asıl yükseliş, Peak Games’in Haziran 2020’de Zynga tarafından 1,8 milyar dolara satın alınarak Türkiye’nin ilk unicorn’u olduğu dönemde gerçekleşti. Zynga, bu hamlesinden yaklaşık iki ay sonra bir diğer oyun girişimi olan Rollic’in yüzde 80 hissesini de 168 milyon dolara satın almıştı.
Ludus Ventures, WePlay Ventures, Boğaziçi Ventures ve Bilişim Vadisi gibi yatırımcıların aktif olarak destekledikleri oyun dünyasında son dönemde en çok dikkat çeken hamlelerden biri Papara’dan geldi. Papara, 2020’de sponsor olduğu, yedi yılda 19 şampiyonluk kazanan Papara Supermassive espor kulübünü Aralık 2023’te satın aldı.
Türk Telekom, GAMEON evreni ile oyuncular için yüksek hızlı internet sağlamaya, turnuvalar da dahil olmak üzere etkinliklere iletişim sponsoru olarak destek vermeye devam ederken; Petrol Ofisi, yüzde 100 iştiraki olan Petrolig Games’in Petrol Ofisi Sosyal Lig adlı oyunu ile Süper Lig tabanlı fantezi futbolu mobil cihazlara taşımaya devam ediyor. Öte yandan, Türkiye İş Bankası, Mayıs 2021’de kurulan Dijital Oyun Sektörü Karma Fon ile vatandaşların oyun sektörünün geleceğine yatırım yapmalarına da olanak sağlıyor.
Not: Bu makale ilk olarak MediaCat dergisinin Haziran 2024 sayısında yayımlanmıştır.
Yorumlar