Gıda güvenliği, gıdadan kaynaklanan hastalıklara sebep olan biyolojik, fizikî ve kimyasal nedenleri engelleyecek şekilde gıdaların işlenmesi, hazırlanması, depolanması ve tüketiciye sunulmasını içeren bir sistem döngüsü şeklinde tanımlanabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise gıda güvenliğini; dünyada en yaygın sağlık problemlerinden ve ekonomik verimliliği düşüren önemli nedenlerden biri olarak değerlendiriyor. Gıda güvenliği programlarının devreye alınmasıyla bu tehlikelerdüşük seviyelere indirilebiliyor. Bu noktada teknolojiden yararlanmak da öne çıkan bir çözüm aslında. Bu çözümlerin arasında şu an gündemde olan blockchain de yer alıyor. Peki, blockchain gıda güvenliğinde nasıl bir rol üstlenebilir?
Blockchain’in gıda güvenliğine katkısı
Blockchain’in sunduğu en önemli yararlardan birisi, verilerin ve gerçekleştirilen işlemlerin geçerliliğini teyit edebilmek. Bunun neticesinde işlemin tarafı olan katılımcıların birbirine güvenmesi zorunluluğu ortadan kalkıyor. Her işlem, onayı yürüten çok sayıda katılımcının kontrolünden geçen bir blockhain ağı tarafından onaylanıyor ve güven sorunu aşılmış oluyor.
Blockchain’in gıda güvenliği meselesinde nasıl kullanılabileceğini Hollanda Wageningen Üniversitesi İş Geliştirme Uzmanı Jaclyn Bolt, “Gıda sektöründe, ortaklarınızla birlikte çalışarak tedarik zincirinizdeki verilerin nasıl doğrulanacağını görebilirsiniz. Bu ürün sahipliği veya doğrulanması gereken özel bir bilgi de olabilir. Blockchain verilerin doğrulanmasını sağlayabilir” ifadesiyle açıklıyor. Foodingredientsfirst.com sitesine görüşlerini açıklayan Bolt, blockchain’in besin, bileşen ve sürdürülebilirlik gibi ürünün üretildiği şartlara dair verilerin doğrulanabilmek için kullanışlı olacağını söylüyor.
Gıda güvenliğinde blockchain nasıl kullanılıyor?
Blockchain daha çok finans sektörüne yönelik çözümlerle öne çıksa da, emlak alım-satımından noterliğe uzanan birçok alanda aşamalı olarak kullanımı artacak. Gıda güvenliği de blockchain’in kullanılacağı sektörler arasında dikkat çekiyor
2 Temmuz’da İngiltere Gıda Standartları Ajansı (FSA) bir açıklama yayımladı ve blockchain kullanarak bir pilot proje tamamladıklarını bildirdi. FSA’nın verdiği bilgiye göre, mezbahada gerçekleştirilen proje süresince hem FSA hem de mezbaha çalışanları gıda tedarik zincirindeki şeffaflığı yükseltebilmek amacıyla veri erişimine sahipti.
Gıda güvenliğinde IBM-Walmart blockchain işbirliği
Gıda güvenliği konusunda Walmart ile IBM’in yürüttüğü çalışma, dünya çapında dağıtım zincirinin iyileştirilmesi açısından son derece önem taşıyor. İki şirketin projesinde blockchain teknolojisi sayesinde dağıtım zincirindeki gıdaları takip edebilme ve hatta, yolculuk aşamasında hangi noktada olursa olsun, bozulmuş gıdaların tedarik zincirinden çok kısa sürede kaldırılmasını sağlayarak gıda kaynaklı hastalıkları ortadan kaldırabilme yeteneği öne çıkıyor.
Alibaba’nın gıda güvenliğindeki blockchain hamlesi
Alibaba.com, gıda sahteciliğini önlemek ve tedarik zincirini takip etmek için bir blockchain platformu deniyor. Programa göre, Alibaba.com’un e-ticaret şirketi Tmall aracılığıyla Avustralya’nın sağlık hizmeti tedarik şirketi Blackmores ve Yeni Zelanda süt ürünleri üreticisi Fonterra, Çin’e uluslararası gönderileri takip etmek için blockchain tabanlı Food Trust Framework’ü kullanacak.
Ripe.io: Domatesi blockchaIn’le takip eden girişim
Ripe.io iki eski Wall Street çalışanı Raja Ramachandran ve Phil Harris tarafından kuruldu ve tarım alanında blockchain’i kullanmayı amaçlıyor. Girişimin pilot projesi ise Boston’da bir tarlada domatesler üstünde yürütülüyor. Ağustos 2017’den itibaren domateslerin rengi, şeker miktarı, olgunluğu ve tedarik zincirindeki her aşaması adım adım kayıt altına alınıyor. Bloomberg’te 9 Kasım 2017’de yayımlanan habere göre, Ripe tarladan market raflarına salata taşıyan Sweetgreen Inc ile de ortaklığa gitti. Böylece blockchain’in tarım ürünlerini takip etme, daha yüksek kaliteli ürüne ulaşma ve her aşamada çiftçi, distribütör ve restoranlara daha nitelikli veri sağlamada kullanılmasının mümkün olduğu belirtiliyor.
Yorumlar