Skip to main content

Otomobilden eve, fabrikadan robota kadar birçok şeyin üretildiği 3D yazıcılar ülkemizde de özellikle üretim sektörünün fazlasıyla ilgi çekiyor. 3D baskı teknolojileri genel olarak prototip oluşturma, mimarî maket tasarımları yapma ve tıbbî cihazların yedek parçalarının üretimi gibi alanlarda kullanılıyor olsa da son dönemde ev içinde bireysel kullanımlarını görmeye başlıyoruz

3D yazıcılarının dayandığı teknoloji 1970’lerden beri mevcut, ancak patentlerin sona ermesi ve yeni icatlar cihazların fiyatında büyük azalmalara yol açtığı için, 3D yazıcılar ancak son yıllarda önem kazandı. 3D baskı teknolojilerinin hayatımızı nasıl etkileyeceğini tam olarak anlayabilmek için, şunu düşünelim: Bir saatten az bir zamanda, 2 bin dolarlık bir 3D yazıcı, birkaç metre plastik filamenti, mücevherden ve sanat eserlerinden tutun küçük aletlere ve mutfak aletlerine kadar herhangi bir şeye dönüştürebilir. 3D baskı teknolojilerinin çok daha önemli uygulamaları ise sanayide. Bu ölçekte, materyal plastik, ahşap, cam, metal veya başka birçok şey olabilir. Sanayi tipi 3D yazıcılar bir seferde 10’a kadar materyali kullanarak, karmaşık, çok bileşenli nesneleri, oldukça ucuza üretebiliyor. Özelikle üretim sektöründe taşları yerinden oynatan bu teknolojinin pazar hacmi de giderek büyüyor.

3D yazıcı işlemleri piyasası 2018’de 16,2 milyar dolara çıkacak. Teknolojik ilerlemeler ve azalan giderler 2013’de 2,5 milyar dolar olan piyasanın genişlemesini sağlayacak

Araştırma firması Canalys geçtiğimiz aylarda hazırladığı bir raporda 3D yazıcı teknolojileri piyasasının, yeni araştırma programı ve bu alandaki analizler ile hızla gelişeceği tahminini duyurdu. 3D yazıcı satışları, malzemeleri ve ilgili servisleri ile piyasa hacmi, 2013’de global olarak 2,5 milyar dolara ulaşmıştı. Canalys bunun 2014’ün sonunda 3,8 milyar dolara yükseleceğini, pazarın hızlı büyümeye devam etmesi ile 2018’de 16,2 milyar dolara yükseleceğini öngörüyor. Bu tahmin, bileşik yıllık büyüme hızının (CAGR) 2013’den 2018’e kadar yüzde 47 olacağını gösteriyor. Bununla birlikte rapora göre, değer artışı ticarî yazıcıların hacminin artışını yansıtacak ve bu suretle hem hacimde hem de dayanıklı yazıcı materyalleri ve taşınabilir veya çözülebilir destek materyalleri dâhil olmak üzere sarf malzemelerinin sevkiyatının hacminde artışa yol açacak.

3 boyutlu yazıcılar yeni sanayi devrimi mi?

Rakamlar göz önünde alındığında 3D yazıcıların çok yakın gelecekte çok büyük bir pazara ulaşacağını söylemek mümkün olsa bile, 3D yazıcı işlemlerinin çıkışını yeni bir sanayi devrimi olarak tanımlamak için çok erken. Ama teknoloji hızlandıkça, daha ucuz ve daha gelişmiş hale geldikçe, sanayi ve global ekonomi üzerinde geniş kapsamlı etkileri olacak.
Daha etkili bir 3D yazıcı işlemi sanayiye daha önce hiç sahip olmadığı bir fırsat verecek: Büyük ölçekli üretim kadar verimli küçük ölçekli üretim fırsatı. Bir düşünün: Geleneksel imalat tekniklerini kullanarak, bir kez üretilen şeyler ve prototipler, özel makinelerin ve kalıpların olmaması durumunda üretimi emek-yoğun hale getirdiği için çok masraflıdır veya imkânsız. Bu emek-yoğun imalat, birçok üretim tipini ülke dışına yöneltiyor. Göreceli az beceri isteyen imalatın ücretlerin düşük olduğu ülkelere gitmesi ve imalattaki karşılaştırmalı üstünlük, son 30 yılda yaşanan en büyük yapısal ekonomik değişimlerden biri. Yaygın 3D yazıcı işlemlerinin gelişmesi, bir kerelik imalat ve prototip işlemlerinin bazı türlerinin geri dönmesini mümkün kılıyor. 3D yazıcılar için, üretilecek olan şeyin bir tane mi, binlerce mi olduğu önemli değil. Birim başına üretim fiyatı sabittir.

Sonuç olarak, 3D yazıcı işlemleri tasarım süreciyle imalat sürecini birbirine yakınlaştırma yeteneğine sahip. Yeniliğin getirdiği büyük kolaylıkla, küçük ve orta boy girişimler yeni fikirleri daha kolay deneyebilecekler ve yaratıcılıklarının meyvelerini hızla ve şu andakinden daha az engelle karşılaşarak görebilecekler. Tabii ki, 3D yazıcı işlemlerinin üretim hattının veya makineyle üretimin yerini tamamen alacağı anlamına gelmez. Geleneksel imalatla rekabet etmekten ziyade, muhtemelen bir tamamlayıcı gibi hizmet edecek. Seri üretimin daha önce hiç görülmemiş ölçeklere ulaştığı bir dünyada, 3D yazıcı işlemleri, dünyanın üretim anlayışında büyük bir değişiklik yaratmaya başlıyor. Bu kaçınılmaz olarak global ticarette de yeni sınırlarla karşılaşacağız anlamına geliyor.

3D yazıcılar konusunda bayrak taşıyıcısı ABD

Son dönemde ABD, İngiltere, Hollanda, İsrail ve Çin’de, 3D yazıcıları da içine alan Hızlı Prototipleme ve Katmanlı Üretim konu başlığı altında Ar-Ge yapacak ve ulusal strateji oluşturacak birçok devlet ve özel kurumları kuruldu. Bu kurumlar hem başka özel şirketlerle hem de üniversitelerle çok yakından çalışarak, yeni ürün ve hizmetler geliştirmeye çalışıyorlar. Bugün 3D yazıcılar konusunda bayrak taşıyıcısı ABD diyebiliriz ancak teknolojisi o kadar yeni gündem olmuş ve potansiyeli olan bir teknoloji ki, Türkiye için sınırsız imkânlar var diyebiliriz. Donanım, malzeme veya yazılım tarafında yapılacak bir buluş veya ilerleme, ülkemizi bu konuda bir anda lider bile yapabilir.

“Endüstride 3D yazıcı devrimi” yazısı Digital Age dergisinin Eylül 2014 sayısının kapak konusu.