Fotoğrafta görünen tatlının üstünde kırmızı çilekler var gibi görünmesi, tamamen bir göz yanılmasından ibaret. İster inanın ister inanmayın, çileklerin rengi gri-mavi ve bu görüntüde tek bir kırmızı piksel bile yok!
Algılar hem yanıltıcı hem de eğlenceli. İki yıl önce çılgın gibi birbirimize gösterip “Sence ne renk?” dediğimiz elbiseyi anımsayın. Kimimiz elbiseyi beyaz ve altın rengi görürken, aynı elbiseyi mavi-siyah gördüğünü söyleyenler de oluyordu. Çilekli pay görselinde de, işleyen mekanizma aynı olmasa da benzer bir yanılma yaşıyoruz.
Beyin hataları düzeltiyor
Görsel sinyaller beyin tarafından işlendiği için, boşluklar da önceden edindiğimiz bilgilere, zihnimizde var olan bilişsel şemalara göre tamamlanıyor. Birkaç harfi eksik veya harflerinin yerleri değiştirilmiş kelimeleri bir metnin içinde doğru okuduğumuzu kanıtlayan deneyleri anımsayın. Tıpkı yazı örneğinde olduğu gibi, tanıdığımız görsellere bakarken de, beynimiz hataları düzeltecek şekilde çalışıyor.
Renk sabitliği
İşte bu nedenle, Japonya’daki Ritsumeikan Ünivesitesi’nde profesör olan Akiyoshi Kitaoka’nın oluşturduğu bu çilekli pay görselinde gri-mavi çilekleri kırmızı gibi algılıyoruz, çünkü “çilek” denen meyveyi hepimiz tanıyor ve özelliklerini biliyoruz. Tıpta “renk sabitliği” denen bu olgu sayesinde, gördüklerimizi fark etmeden düzeltiyor, olması gereken rengiyle algılıyoruz. Başka bir deyişle; eğer hayatımızda hiç çilek görmemiş olsaydık, bu payın üzerindekileri gri-mavi görecektik.
Yorumlar