TÜSİAD ve BCG’nin çalışması sanayimizin dönüşümünden sorumlu tüm aktörlerin katılımıyla, Sanayi 4.0 yaklaşımının bütün boyutlarının ele alındığı ve hem stratejik hem operasyonel ihtiyaç ve uygulamaların kapsamlı bir şekilde tartışıldığı bir platformun oluşturulması gerekliliğini ortaya koyuyor.
Bugün Türkiye’de Sanayi 4.0 teknolojileri ve yaratacağı rekabet avantajlarından yararlanmak konusundaki farkındalık ve ilgi üst düzeydedir. Katılımcıların % 90’ından fazlası, kendilerinin ve şirket üst düzey yöneticilerinin bu teknolojiler hakkında bilgi sahibi olduklarını ve Sanayi 4.0’ın genel pazar yapısını değiştireceğine inandıklarını belirtti. Daha da önemlisi, tüm katılımcılar Sanayi 4.0 kapsamında yapılması gereken yatırımların gelecekte Türkiye’nin küresel değer zincirinden aldığı payı arttıracağı konusunda hemfikirler. Anketin diğer bir önemli sonucu ise, sadece sanayi kuruluşlarının Türkiye’de Sanayi 4.0’ı uygulamaya başlamasının, faydalardan yararlanmak için yeterli olmayacağının teyit edilmesi olmuştur. Katılımcılar yaklaşık yüzde 70 düzeyindeki bir oranla tüm paydaşların ortak çabasını gerektiren bir yaklaşıma olan ihtiyacı dile getirmiştir. Sanayide dönüşüm yolculuğunda bugün Türkiye’nin ilgili alanlarda uygulamada karşılaştığı birçok yapısal engelin de kapsandığı uzun vadeli bir yaklaşım geliştirilmesi bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.
İşgücü yapısıyla ilişkili kısıtlar
- Yapısal olarak ucuz işgücü maliyetleri, yatırımların maliyetlerinin karşılanma sürelerini uzatmakta ve bu durum sermaye yoğun sistemlere yatırım yapma iştahını azaltmaktadır.
- Sınırlı nitelikli işgücü ve ekosistemler, yeni teknolojilerin yaygınlaşmasını engellemektedir.
- İşgücünün sanayiden hizmet sektörüne kaymasıyla da çalışanların işten ayrılma hızı artmakta; güçlü ve deneyimli bir işgücü oluşumunu zorlaştırmaktadır.
- Teknoloji ve ölçek ile ilişkili kısıtlar
- İşletmelerin uygulamaları, fabrika/ekipmanlar ve fonksiyonlar arasındaki entegrasyon eksikliği bağlanırlığı ve veri toplamayı zorlaştırmaktadır.
- Gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında, şirketin ölçeklerinin görece küçük olması, Sanayi 4.0’ın potansiyel faydalarını sınırlamaktadır.
- Tedarikçilerin yeterince gelişmiş olmamaları ve şirketlerin görece küçük ölçekleri, Sanayi 4.0 için gerekli yatırımları başlatma kabiliyetini sınırlamakta ve tedarik zincirlerinin uçtan uca entegre olamama sorununa yol açmaktadır.
- Ayrıca, tedarik zincirleri boyunca Sanayi 4.0 teknolojilerinin entegrasyonu için yerel çözüm sağlayıcılarının ve tasarım ortaklarının katılımı gerekmektedir. Ancak, bugün bu ihtiyaç çoğunlukla uluslararası pazarlardan sağlanmaktadır. Yerel know-how ve destek ekosisteminin inşa edilmesi uyumu destekleyici önemli bir faktör olacaktır.
Yatırım beklentileriyle ilişkili kısıtlar
- Yatırım geri dönüş beklentisinin genelde iki yıl ile sınırlı kalması, daha uzun vadede kazanç getirmesi beklenen Sanayi 4.0 yatırımlarının yapılma iştahının düşük kalmasına yol açmaktadır.
Yorumlar