Finansal sağlık yönetimin adımları; gözlemlemek, planlamak ve güncellemek
Dr Soner Canko, Fintech İstanbul Danışma Kurulu Üyesi
10 sene önce finansa ulaşamayan kitleler vardı. Bugün bu kitleler çok azaldı. Bu zaman zarfında bankalar daha çok çalıştı, fintech’ler yaygınlaştı. Şimdi yeni bir ihtiyaç var: O da finansal sağlık. Gelirimizi ve giderimizi kontrol etmek ve borçlarımız ile tasarruflarımızı yönetmek. Bütün bunları yapabilmek için her şeyden önce çok iyi gözlem yapmak lazım. Bunu yapınca finansal sağlığa dair ilk önemli adımı atmış oluyoruz. Etrafımıza bakıp tasarruf ve harcama konularında bireylerin aldıkları finansal kararları çok iyi gözlemlememiz gerek. Bu sürecin ikinci adımı ise planlama. Ailenin ve bireyin gelir gider. planlamasından bahsediyorum. Bir dar gelirlinin bile uzun vadede çok iyi bir planlama ile hayallerine erişebileceğini birçok rapor bize gösteriyor. Üçüncü aşama gözden geçirme ve takip etme aşaması yani güncelleme. Malum hayat her zaman aynı şekilde gitmiyor. Tasarruf yapamadığımız, harcamalarımızın arttığı zamanlar da olabiliyor. Bu üç aşamalı analiz sürecini gelir seviyesinden bağımsız olarak herkese öneriyorum.
Finansal sağlığın iyileştirilmesi konusunda en etkin ürün ‘BES’tir
Dr. İlknur Üner, FODER Yönetim Kurulu Üyesi
Finansal olarak sağlıklı olmanın ilk adımı: öncelikle kişisel finans analizidir. Kişinin gelir ve gider durumu gözönüne alarak finansal olarak zayıf olduğu yönler tespit edilir. Örneğin harcama eğilimi mi yüksek nakit yönetiminde mi zayıflık var, borç yönetiminde mi sorun oluşmuş vb. Bu değerlendirmenin sonrasında da zayıf olduğu yönler güçlendirilmeye çalışılır. Kişiye kısa ve uzun vadeli hedefler belirlenebilir. Bu hedefler için ne kadar mesafe kat ettiğini takip etmek gerekir. Bu süreci kararlı bir şekilde sürdürmek ve finansal sağlık durumumuzu bilinçli bir şekilde yönetebilmek gerekir. Hayatın her evresinde finansal yönden sağlıklı olmak hayata karşı hazırlıklı olmayı sağlar. Pandemi süreci de bu gerekliliği ortaya koyan bir süreç oldu. Finansal sağlığın iyileştirilmesi konusunda en etkin ürün ise Bireysel Emeklilik Sistemidir. Bu bir gönüllü katılım sistemidir. Bizim gibi tasarruf oranlarının düşük olduğu ülkelerde kişilerin birikim yapmasının önemli bir enstrümanıdır.
Finansal konularda kalıcı davranış değişikliğinin ilk adımı; davranışsal finans
Atilla Köksal, FODER Yönetim Kurulu Başkanı
Biz FODER olarak yılladır finansal okur yazarlık eğitimleri veriyoruz. Yaptığımız akademik çalışmalardan ve araştırmalardan çok iyi biliyoruz ki finansal konularda davranış değişikliği sınıflarda ya da konferans salonlarında bu meseleyi ders gibi dinlemekle olmuyor. Evet bu bir farkındalık yaratıyor, insanların ilgilerini çekiyor ama etkisi çok az oluyor. Biz bu durumu tespit ettikten sonra davranışsal finans konusunda kafa yormaya başladık. Davranışsal finansçılar ne yapıyor derseniz? Biz tüketiciler pek çok konuda duygularımızla hareket ediyoruz, gelişmeler karşısında panik yapıyoruz. Örneğin dolar yükselmeye başlıyor, gidip panik içinde dolar alıyoruz. Sosyal, çevresel ve bilişsel faktörlerin etkisi ile aldığımız kararlar bizi olumsuz etkiliyor. Davranışsal finans çalışmalarında teknolojiyi kullanarak birtakım müdahalelerle bu yanlış davranışları doğru yöne çekebiliyoruz. Telefonuna göndereceğiniz bir SMS ya da bildirim o kişide kısa vadeli bir davranış değişikliğine neden oluyor. Sonrasında finansal okur yazarlık öğretileri ile bu davranış değişikliğini kalıcı hale getirmek için çalışıyoruz.
Yorumlar