İlginç bir şekilde kelime olarak “artificial (yapay)”ın kökeni 14. yüzyıldan beri “art (sanat)”a dayalı. Artificial kelimesi, doğal ya da içten olmayan, doğal bir şeyin (diş, çiçek gibi) yerini tutan manasında kullanılmış. Art da aynı şekilde insanın çalışması, tecrübesi ile ortaya koyduğu, doğal olmayan işler için kullanılmış.
Sanatın bireyin duygu, fikirlerini ifade etme ile başlayan ve bir kavramı daha iyi anlatma, günlük hayatı ya da törenleri renklendirme, fonksiyonellik, ikna edici olma gibi birçok amacı olmuş. Günümüzde ise artık yapay zekâ ile üretilen resimler var ve bunlar açık artırmaya bile çıkabiliyor. Açık artırmaya çıkan eserlerden Obvious Art tarafından oluşturulan De Belamy ailesinin portrelerinin oluşturulmasında GAN (Generative Adversarial Network) denilen özel bir yapay sinir ağı kullanılıyor. İnsan ressamlar tarafından yapılmış binlerce resim ile GAN eğitiliyor. Üretilen resimler yüksek çözünürlüğe getirilip gerçek boya kullanan bir robot tarafından boyanıyor. Obvious-Art’ın internet sitesindeki resimlere bakınca, insan tarafından yapılmadıklarını çoğumuz anlayabilir. Benim deepart.io’yadaki GAN teknolojisini kullanarak ürettiğim bir resim aşağıda Şekil 1’de.
Şekil 2’de ise insan ve makine yapısı birkaç resmi bir araya getirdim.
Yapay öğrenme sanatı nasıl etkileyecek?
Bir resme sanat eseri demek için, ne kadar basit ya da karmaşık olduğunu değil, bir duygu ya da fikri ifade etmek için üretilmesini önemsiyoruz sanırım. Şekil 2’deki resimlerden birincisi ve beşincisi aslında çok basit resimler. Bunların stilleri yapay zeka tarafından öğrenilip, fırça ile resim yapan bir robot tarafından boyanabilir. Ama üretilen resim sanat eseri sayılmaz.
GAN gibi yapay öğrenme teknolojileri bir sanatçının eline geçtiğinde sanat eseri üretmeyi farklılaştıracak olan aletler aslında. En sonunda sanatın sanat olması için duygu ya da fikir üretme ihtiyacını gidermesi gerekiyor. Chris Rodley ya da Refik Anadol gibi isimlerin yapay zekayı kullanarak üretmeye devam edecekleri sanat eserlerini büyük bir heyecanla bekliyoruz.
Zehra Çataltepe, tazi.io Kurucu Ortağı
Yorumlar