Skip to main content

Dünyaca ünlü Cleveland Clinic her yıl için olduğu gibi 2020 içinde medikal alana damgasını vuracak buluşları seçti. 2020’de büyük ses getirmesi beklenen bu buluşlardan dikkat çekenleri bir araya getirdik.

Aşı karşıtlığının sonuçları korkutacak

Dünya Sağlık Örgütü, 2019 yılının en önemli 10 sağlık tehdidinden biri olarak aşı karşıtı hareketi listelemişti. Aşı karşıtı hareketinin, 2020 yılında da listede yer alması bekleniyor. Dünyadaki en ucuz hastalık önleyici uygulamaların başında gelen aşı sayesinde her sene 2 ila 3 milyon kişinin ölümü önleniyor. Eğer aşı yapımına gerekli önem verilirse bu sayede 1,5 milyon kişinin daha ölümü düşük bir bütçeyle önlenebilecek.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre; 19 yıldır Türkiye’de çocuk felci, 2004’ten bu yana difteri vakası yok. 2001’de 30 bin olan kızamık vakası 2016’da sadece 9’a indi. Aşı karşıtlığı yüzünden 2019’da tekrar 2 bin 391 vaka yaşandı. Aşı karşıtlığı toplum sağlığı sorunudur. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllıkları’nda, Türkiye’de 2002-2018 döneminde aşı ile önlenebilir hastalıkların görülme sıklığının verilerine ulaşılıyor. Buna göre; Türkiye’de 2016’da 9 kızamık vakası görülürken bu oran 2017 yılında 84’e, 2018’de ise 716’ya ulaştı. Bu nedenle aşı reddi popülerleştikçe, başta kızamık vakaları olmak üzere unutulan birçok hastalıkla yeniden salgın şeklinde karşılaşılabilir.

Yapay pankreasın yeni modeli geliyor

Diyabet hastaları için üretilen yapay pankreasın yeni modeli ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylandı. Virginia Üniversitesi Diyabet Teknoloji Merkezi tarafından yapılan pankreas kan şekeri seviyesini otomatik olarak izliyor. Control-IQ adı verilen ve Tandem Diabetes Care tarafından üretilen yapay pankreas sistemi, kan şekeri seviyelerini sürekli bir glikoz monitörü ile takip ediyor ve gerektiğinde insülin hormonunu otomatik olarak iletiyor. Sistem, insanları kan şekeri seviyelerini günde birkaç kez parmak ucuyla test etmekten ve insülin günlük çoklu enjeksiyonlarla vermekten kurtarıyor. Diyabet hastalarına konforlu bir hayat sunan teknolojiler gelmeye devam ediyor.

Kronik ağrıya çözüm kapalı döngü omurilik stimülasyonu

Kronik ağrı çok sinir bozucu bir durumdur ve opioid ilacının reçetelenmesi için büyük bir nedendir. Yeni bir tedavi şekli olan omurilik stimülasyonu seçeneği kronik ağrı yaşayanlar için bir umut olabilir. Omurilik stimülasyonu, vücuda implante edilebilir bir cihazın omuriliğe elektriksel uyaran sağladığı kronik ağrı için popüler bir tedavi. Kapalı döngü uyarımı, cihaz ile omurilik arasında daha iyi iletişim kurulmasına izin vererek, daha uygun uyarım ve ağrının giderilmesini sağlıyor.

Ortopedik onarımda biyoloji kullanıyor

Spor yaralanmaları başta olmak üzere, diz sorunu yaşayanların yüzünü güldürecek bir tedavi seçeneği geliyor. Ortopedik cerrahiden sonra vücut iyileşmesi aylardan yıllara kadar sürebiliyor. Ancak hücreler, kan bileşenleri, büyüme faktörleri ve diğer doğal maddeler, vücudun kendini toplamasını ve iyileşmeyi teşvik etme gücüne sahip. Bu unsurlar ortopedik bakımda yollarını buluyor ve hızlandırılmış iyileşmiş sonuçlara olanak sağlıyor. Yapılan enjeksiyonla kan akımı sağlandığında vücut eski haline dönüyor. Bu alandaki gelişmeler Cleveland Clinic’in gündemindeki en önemli maddelerden biri.

Çift etkili osteoporoz ilacı

Osteoporoz, kemiklerin zayıf ve kırılgan hale geldiği, kırılma risklerinin artırdığı bir durumdur. Osteoporoz ile kemik kaybı sessizce ve aşamalı olarak ortaya çıkar. Genellikle de ilk kırığa kadar semptom olmaz. FDA onayı alan çift etkili ilaç, hem daha fazla kemik güçlendirme gücü sağlıyor hem de osteoporozlu hastalara ek kırıkların önlenmesinde destek oluyor.

Esra Öz, Bilim ve Sağlık Habercisi