Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2018 yılı Ocak ayında, 2017 yılının aynı ayına göre yüzde 10,7 artarak 12 milyar 457 milyon dolar, ithalat yüzde 38 artarak 21 milyar 524 milyon dolar olarak gerçekleşti. TÜİK verilerinde teknoloji yoğunluğuna göre yapılan ihracat verileri de yer alıyor. Buna göre, imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 92,4. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 35,2 seviyesinde gerçekleşti. Orta düşük teknolojili ürünlerin payı yüzde 26,6 ve düşük teknolojiye sahip ürünlerin toplam ihracat imalat sanayi payı içindeki oranı ise yüzde 34,9 düzeyinde karşımıza çıkıyor.
İthalattaki tablo ise şöyle: İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 79,8. 2018 Ocak ayında yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 13,2, orta yüksek teknolojili ürünlerin oranı ise yüzde 38,2 şeklinde sıralanıyor. Toplam imalat sanayi içindeki teknoloji ihracatının dış ticaret verilerinin parasal karşılıklarını şöyle açabiliriz: Yüksek teknolojili ürünler (İhracat: 381 milyon dolar, ithalat:2,2 milyar dolar), orta yüksek teknolojili ürünler (ihracat: 4,04 milyar dolar, ithalat: 6,5 milyar dolar), orta düşük teknolojili ürünler (ihracat: 3,06 milyar dolar, ithalat: 6,4 milyar dolar), düşük teknolojili ürünler (ihracat: 4,01 milyar dolar, ithalat:1,88 milyar dolar).
Turkcell
Turkcell, Şubat ayında Barcelona’da düzenlenen Mobil Dünya Kongresi’nde (MWC) teknoloji ihracatının ipuçlarını verdi. MWC’deki açıklamaya göre, Turkcell, Lifecell Ventures adını verdiği şirketiyle dünyadan dileyen her operatöre BiP, fizy, Dergilik, Lifebox, Hesabım, Paycell, Hızlı Giriş, Upcall ve RTM gibi servisleri müşterilerine satacak. Şu anda Turkcell’de 31 dakikalık arama süresine ek olarak TV+ ile 63, BiP ile 46, fizy ile 24, Dergilik ile 27 dakika daha müşterimizle ilişki kuruluyor. Buna ek olarak müşteriler Hesabım ve Paycell gibi servisler üzerinde ise her gün milyonlarca işlem gerçekleştiriyor. Turkcell ihracat hamlesi kapsamında ilk anlaşmayı Moldava’ddan Moldcell ile yaptı. Moldcell müşterileri lifebox ve BİP’i kullanacak.
Sistem 9 Medya
Dijital yayın ve bilgilendirme ekranları (digital signage) alanında faaliyet gösteren Sistem 9 Medya, 2005 yılında kuruldu. Hizmetlerinde kullandığımız S9Vision Digital Signage yazılımının üretimi tamamen kendisine ait olan Sistem 9, bu yazılımı 18 ülkeye ihraç ediyor. Bu ülkeler arasında ABD, İngiltere, Hollanda, Almanya, İsveç ve Belçika bulunuyor. Sistem 9, S9Vision DS ile şu an Türkiye’de farklı endüstrilerden 200’den fazla yerli ve yabancı firmaya hizmet sunuyor. Hizmet verdikleri uluslararası firmaların yurt dışı şube ve mağazalarında da S9Vision DS’nin kullanılıyor. Sistem 9’un çözümleri günümüzde 100’den fazla orta ve büyük ölçekli kuruma özel hizmet veriyor ve 18 farklı ülkede 4 0 binin üzerinde ekran yönetimi ile sektöründe Türkiye ve Avrupa’da dikkat çekiyor.
Vispera
Vispera, yenilikçi perakende deneyimini tasarlayan küresel hedefli bir girişim olarak 2014’te Prof. Dr. Aytül Erçil ve Dr. Ceyhun Burak Akgül tarafından hayata geçirildi. İlk sekiz ayında görsel tanımaya dayalı perakende raf tanıma servisini geliştirip, kullanıma sunan girişim, bu servisiyle firmaların gerçek zamanlı olarak stok takibi yapmalarını sağlıyor. Vispera görüntü işleme ve yapay görme teknolojisi kullanarak sistemi otomatize ediyor. Vispera’nın süreci otomatize eden çözümü mobil, masaüstü ve bulut uygulamalarından oluşuyor. Görüntü toplama aşamasında Vispera’nın mobil uygulaması kullanılıyor.
Etiya
Yazılım şirketi Etiya’nın yazılım ihracatı örneği Kuzey Amerika’dan geliyor. Etiya, Kuzey Amerika’nın önde gelen ve halka açık telekom operatörlerinden biriyle stratejik iş birliği anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında operatörün müşteri yönetimi, faturalama ve ağ altyapısı Etiya tarafından üstlenilecek. Etiya Kurucu Ortağı ve CEO’su Aslan Doğan’ın verdiği bilgiye göre, bu anlaşma Türkiye’nin tek sözleşme ile yapılmış en büyük yazılım ihracatlarından birini olarak karşımıza çıkıyor. Öte yandan, Etiya yapay zekâ alanındaki çalışmalarıyla dikkat çekiyor ve “Cognitus” adındaki platformuyla yazılımda yapay zekâ yeteneğini, bulut üzerinden yazılımcıların erişimine açıyor. Cognitus, doğal dil işleme yeteneği ile insanların kullandığı dili sistemlerin de anlamasını sağlıyor. Şu anda Türkçe ve İngilizce’yi destekleyen Cognitus, yakın zamanda Arapçayı da destekleyecek.
AirTies
Daha çok modem ve ağ çözümleriyle tanınan AirTies, ABD’li yerel kablo ve geniş bant sunucusu Midcontinent Communications’a çözüm sunmaya başladı. 2015’te başlayan bu iş ortaklığı ile AirTies, bir Türk firması olarak ABD’ye kablosuz internet teknolojisi ihraç eden ilk Türk şirketi oldu. Midcontinent Communications yeni işbirliği sayesinde müşterilerine AirTies’ın tüm evi kapsayan, daha geniş menzilli kapsama alanı sağlayan Air 4920 Kablosuz Smart Mesh erişim noktalarını kullanarak ultra performanslı ev-içi kablosuz internet paketi sunacak. Midcontinent Communications, ABD’nin Minnesota, Kuzey Dakota, Güney Dakota ve Wisconsin eyaletlerinde internet, kablolu TV, ev otomasyon ve ev telefon servisleri alanında 300 bini aşkın aboneye hizmet veriyor.
NETAŞ
2017 yılında 50. yılını kutlayan NETAŞ, Türkiye’nin teknoloji alanında ihraç eden en önemli markaları arasında yer alıyor. Netaş, bugün 800’e yakın mühendisin görev yaptığı Ar-Ge merkezinde geliştirdiği yenilikçi çözümlerle Türkiye’deki telekom sektörü firmaları arasında en çok patent başvurusu yapan üçüncü şirket konumunda. Netaş ayrıca Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Ekonomi Bakanlığı tarafından, Türk hizmet sektörünün geliştirilmesi ve potansiyelinin ortaya çıkarılması amacıyla, 2017’de ilk kez düzenlenen “Türkiye’nin 500 Büyük Hizmet İhracatçı Firması” araştırmasında “Bilişim Hizmetleri” kategorisinde birinci oldu. Son sekiz yılda 5 kez Türkiye’nin “Yazılım İhracatı Şampiyonu” olma başarısını elinde tutan Netaş, TİM’den aldığı birincilik ödülüyle, Türkiye’nin yazılım ihracatı yapan ülke olma hedefine sunduğu katkıları bir kez daha perçinlemiş oldu.
HAVELSAN
1982’de kurulan HAVELSAN, komuta kontrol savunma teknolojileri, eğitim ve simülasyon teknolojileri, ülke ve siber güvenlik çözümler ve yönetim bilgi sistemleri alanlarında faaliyet gösteriyor. Şirket, askeri alanda elde ettiği deneyim ve yeteneklerle enerji ve sağlık gibi sivil alandaki ihtiyaçlara da çözüm üretiyor. Pakistan’ın Pencap eyaletinde modern teknolojilerle inşa edilen Pakistan Böbrek ve Karaciğer Araştırma Enstitüsü’nün ihtiyacı olan tam entegre Hastane Bilgi Yönetim Sistemi için HAVELSAN’ın çözümü tercih edildi. HAVELSAN, söz konusu sistemin sağlanması, işletilmesi, bakım ve destek hizmetlerinin verilmesi projesinde, sağlık bilişimindeki deneyim ve teknoloji geliştirme yeteneğini uluslararası proje gerçekleştirme deneyimiyle birleştirerek, yeni ve nitelikli bir projeyi hayata geçirecek. HAVELSAN tarafından geliştirilen Hastane Bilgi Yönetim Sistemi hastanelerin sinir sistemlerini oluşturuyor ve bu tesislerin sürekli, neredeyse gerçek zamanlı izlenebilmesini ve yönetilebilmesini sağlıyor.
ASELSAN
Borsa İstanbul’un tek halka açık savunma firması olan Aselsan, haberleşme bilgi teknolojilerinden trafik otomasyonuna değişen alanlarda üretim yapıyor. Aselsan’ın 2018 yatırımcı sunumunda paylaştığı verilere göre, ihracatı 784 milyon TL seviyesinde. Savunma sanayisi yayını Defense News’ün her yıl yayımladığı dünyanın en büyük 100 savunma sanayi şirketleri içinde 2016 yılında 57’nci sırada yer alan Aselsan, 5 kıtada 63 ülkeye ihracat yapıyor.
Blesh
Google’ın liderliğindeki fiziksel internet beacon donanımlarını geliştiren ve dünyada satmaya başlayan ilk girişimlerden olan Blesh, 2014’ün son haftalarında 30 ülkeye geliştirdiği teknolojiyi satmayı başardı. Blesh Physical Web beacon’ları ve Uygulaması, fiziksel eşyaları İnternete bağlanan, akıllı eşyalar haline getiriyor ve akıllı telefonlar gibi cihazlarla iletişim kurmalarına yardımcı oluyor. Cihazlar en fazla 20 gram ağırlığında, küçük boyutlu, her türlü yüzeye yapıştırılabiliyor. Bu cihazlar düşük bütçeli olmasıyla da dikkat çekiyor. Her bir cihaz Bluetooth Smart sinyalleri aracılığıyla birer bağlantı yayıyor. Yayılan bu bağlantılar eşyalara akıllı özellikler veriyor ve yakınlardaki akıllı telefonlarla etkileşime geçilmesini sağlıyor. Tanımlı bağlantılar üzerinden bu cihazlarla herhangi bir eşyaya bir görev veya bilgi verebiliyor, ödeme yapılabiliyor veya sadece kendilerini tanıtmalarına olanak sunuluyor. Blesh’in internet sitesindeki verilere göre, 15 binden fazla lokasyonda 100 bini geçen Beacon kullanılıyor.
Peak Games
Peak Games, küresel mobil oyun pazarının en büyük şirketleri arasında yer alıyor. 2010 yılı sonunda Sidar Şahin ve geniş bir ekip tarafından kurulan girişim, Okey Plus ve 101 Okey Plus gibi oyunlarıyla en popüler oyunlar arasına girdi. Peak Games ayrıca Spades Plus ve GinRummy Plus kart oyunları ile ABD’nin açok oyunculu kart oyunlarında en büyüklerinden biri konumuna ulaştı. Peak Games ile en güncel gelişme Kasım 2017’de yaşandı. Şirket, geliştirdiği mobil oyunlarla dünya genelinde 500 milyondan fazla kişiye ulaşıyor. Peak Games, kart ve okey oyunları stüdyosunun devredilmesine yönelik olarak ABD’li oyun şirketi Zynga ile 100 milyon dolarlık bir anlaşma imzaladı. Peak Games’in geliştirdiği oyunlar, başta ABD olmak üzere pek çok ülkede en popüler oyunlar listelerinin ilk sıralarında bulunuyor. Peak Games’in gelirlerinin yüzde 99’unu yurtdışından elde ediyor. Cironun yüzde 70’lik kısmını ABD’deki gelirleri oluşturuyor. Dünya genelinde 500 milyondan fazla kişinin mobil cihazında ürünlerinden en az biri bulunuyor ve Peak Games, gelir ve kullanıcı bazında mobil oyun pazarında ABD’de ilk 10’da yer alıyor.
Netsia
Türk Telekom’un iştiraklerinden olan Argela’nın ABD’deki şirketi olan Netsia, bu yıl Şubat ayında Barcelona’da düzenlenen Mobil Dünya Kongresi’nde (MWC) dünyanın en ünlü teknoloji markaları için geliştirdikleri ürünleri sergiledi. Netsia, Silikon Vadisi üzerinden dünyaya teknoloji ihraç ediyor. Başta ProgRAN ürünü olmak üzere dünyadaki telekomünikasyon teknolojilerine katkılar yapıp Türkiye’nin adını dünyaya duyuran Netsia, ProgRAN ürününün demosunu yapıp 5G alanındaki yeniliklerini uygulamalı olarak dünyaya gösterdi. ProgRAN’ın (Programlanabilir Radyo Erişim Ağları) mobil iletişimde yakında devreye girmesi beklenin 5G teknolojisinin gelişmesine büyük katkı yapması bekleniyor. Netsia ayrıca ProgRAN’ı İspanyol telekom devi Telefonica’ya başarılı şekilde monte ettiklerini MWC’de açıkladı.
General Mobile
Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Fatoş Karahasan’ın cnnturk.com’daki yazısına göre, General Mobile’ın 2017 toplam cirosu yaklaşık 500 milyon TL oldu. İhracatını bir önceki yıla göre beş kat artıran kuruluş, 2017 cirosunun yüzde 10’unu 31 ülkedeki ihracatıyla gerçekleştirdi. Satış adetleri bazında Hollanda’nın 4. akıllı telefon markası ve Özbekistan, Gürcistan, Hırvatistan, Azerbaycan ve Belarus’da ilk 5 markadan birisi olmayı başardı. 2017’de 100 bin ihracat yapan General Mobile, 2018’de yurtdışında 800 bin telefon satarak, 300 Milyon TL tutarında ihracat gerçekleştirmeyi hedefliyor.
Yorumlar