Sosyal medyanın hayatımıza girişi Facebook’la başladı. Yaklaşık 13 yıldır hayatımızda olan Facebook, yeniliklerin peşini bırakmayarak her geçen gün kendini yenilemeye devam etti. 2016’nın son çeyreğinde yaklaşık 2 milyar kullanıcı sayısına ulaşan sosyal ağ devi WhatsApp, Instagram gibi pek çok dev şirketi bünyesine katarak başarı grafiğini artırmaya devam ediyor. Facebook’un bugüne kadarki başarı stratejisi, yenilikleri kullanıcılarla buluşturmaktan ziyade başarılı uygulamaları satın alma veya var olan uygulamaları geliştirerek bünyesinde katma şeklinde ilerledi. Bu noktada Facebook’un belki de en çok dikkat çeken hamlesi ise Snapchat’e sahip olma arzusu oldu. Snapchat’i bir türlü platformuna katamayan Facebook, çareyi Snapchat‘in sevilen özelliği “Hikayeler”i ekleyerek gündemi uzun süre meşgul etti.
Steve Jobs’ın sık sık kullandığı bir örnekti: “Picasso’nun bir sözü vardır: İyi sanatçılar kopyalar, büyük sanatçılar çalar. Büyük fikirleri çalmak konusunda hiçbir zaman utanmadık.” Benzer bir açıklama Instagram’ın kurucusu ve CEO’su Kevin Systrom’dan geldi, “Paylaşılan fotoğraf ve videoların 24 saatte kendi kendini yok etme formatı rakiplerimizin buluşudur, biz de Instagram olarak bu format üzerinde uzun zaman çalıştık.”
Geçen yıl yaz sonunda Snapchat’in 24 saatte kaybolan anlık “Hikâyeler” özelliğini adeta kopyalayan Facebook’un bu ısrarı ve çabası sonuç verdi mi? Kesinlikle evet! Strateji en azından şu ana kadar açıkça çalışıyor. Instagram’ın altı ay önce hayata geçirdiği ve 10 saniyelik görüntülerin 24 saat süreli yayınlandığı “Hikâyeler” özelliği, günlük 150 milyon kullanıcıya ulaştı. Bu sayı 2011’den bu yana faaliyette olan Snapchat’in günlük kullanıcı hacmine eşit. Mark Zuckerberg’in 2016 yılı boyunca Snapchat’e sürekli hamle yapması, filtre ve video sohbet özelliklerini platformlarına eklemesi, tahtını kaptırmamak adına son derece agresifleştiğini bize gösterdi.
Devlerin savaşında Facebook’un sosyal medyada, mobil reklamlarda ve haberlerde baskın oyuncu olmasına rağmen, genç kullanıcıların günlük 100 milyondan fazlası Snapchat’i seviyor. Bu iki dev arasında bir karşılaştırma yapıldığında Snapchat’in kazandığı başarı, diğer sosyal medya platformlarından farklı tasarlandığı gerçeğinden kaynaklanıyor. Ayrıca kullanıcıların kişiselleştirebildiği ara yüzler ve içeriği daha hızlı ve kolay paylaşabilmesi bu başarıda önemli bir rol oynuyor. Snapchat daha çok genç kullanıcılar arasında fotoğraf filtreleri ve diğer eğlenceli özellikleri sebebiyle sevilerek kullanılmaya devam edilse de, Instagram Hikâyeler’in başarısı, Snapchat’teki düşüş; birçok kaynak tarafından doğrulanıyor. Piyasaya sürüldükten 25 hafta sonra Instagram Hikâyeler günlük 150 milyon kullanıcıya ulaştı. Bu rakama Snapchat’in tüm uygulaması Haziran 2016’da ulaşmıştı.
İşte iki devin bu yıl içerisindeki çekişmesine kronolojik bir bakış:
Mart: Snapchat Sesli Çağrılar
Snapchat üzerinden, sesli ve görüntülü görüşmeler yapmanın mümkün hale gelmesinin yanı sıra videolu görüşme sırasında sohbet penceresi de aktif olarak kullanılabilir hale geldi.
Temmuz: Snapchat Anılar
Snapchat, kullanıcıların kendi kişisel koleksiyonlarındaki ‘Snap’lerini ve ‘Hikâye’lerini kaydetmelerini sağlayacak “Anılar” (Memories) adlı yeni özelliğini kullanıma sundu.
Ağustos: Instagram Hikâyeler
Instagram, Snapchat’teki “Stories” özelliğiyle benzer olan Instagram Hikâyeler’i, kısaca kullanıcıların kendi takipçileriyle 24 saat içinde kaybolacak fotoğraf ve video özelliğini kullanıma sundu.
Ağustos: Instagram Etkinlikleri
Instagram, video içeriklerin daha kolay bulunmasını sağlamak için, “Keşfet” sekmesi altında “Etkinlik Kanalları” üzerinden etkinlikler ile ilgili paylaşımları biraraya getirdi.
Ağustos: Facebook Dikey Videolar
Facebook, görmeye alışık olduğumuz kare videoları, videoların daha iyi görünmesi için dikdörtgen biçiminde yayınlayacağını açıkladı.
Eylül: Instagram Zoom
Instagram, fotoğraflara Instagram Zoom ile yakınlaşmaya izin verdi. Snapchat’ın video kaydı için benzer bir yakınlaştırma özelliği bulunuyor.
Ekim: Facebook Filtreleri
Facebook, “Yeni Kamera” isimli özelliği ile Snapchat’te olduğu gibi filtre, maske ve fotoğraf çıkartmalarını test etmeye başladı.
Kasım: Instagram Live
Instagram, Periscope veya Facebook Live gibi, canlı video yayını özelliğine kavuştu.
Aralık: Snapchat Sohbet
Snapchat grup sohbetleri başlattı. Özellikle birlikte maksimum 16 kişi konuşabiliyor ve yazılan mesajlar 24 saat sonra siliniyor.
Aralık: Instagram Çıkartmaları
Instagram, fotoğraf ve video hikâyelerine Snapchat’deki gibi emoji ve çıkartma ekleme özelliğini getirdi.
Şubat: WhatsApp Status
Facebook, Instagram’da olduğu gibi Whatsapp’a da Hikayeler özelliğini getirdi. Kullanıcılar WhatsApp’ta, Instagram’da olduğu gibi 24 saat süresince fotoğraf ve video görüntülerini arkadaş listeleri ile paylaşabiliyorlar.
24 saat sonra yok olan fotoğraf ve videolara ilgi neden arttı? Kalıcı olma arzusuna ne oldu?
Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat derken sosyal ağlar, kullanıcılar ve pazarlama dünyası için büyük bir fırsata ve meydan okuma gücüne dönüştü. Sosyal ağlardaki trendlerin değişimi ve baş döndürücü hızına birdenbire gelmedik. Selfie’lerden, hayatımızın her anını yansıtan videolar, videolardan 24 saatte yok olan hikâyelere atladık. Sonunda canlı yayındayız. Snapchat, Instagram Hikâye’ler ve Canlı Instagram yayınının en büyük farkı kayboluyor olması. İçinde bulunduğumuz sistem, sürdürülebilirlik ve zamana dayanıklılık üzerine kurulu değil. Dolayısıyla zamana göre değil, hıza dayanıklı yaşamak önemli hale geldi. Dijital alışkanlıkların değiştiği, sosyal medya platformlarının sürekli kendini yenilediği yeni dönemde şu anda video ve canlı yayın uygulamaları öne çıkıyor. Önümüzdeki dönemde bu rekabete sanal gerçeklik platformlarının da ortak olması bekleniyor.
Yorumlar