Yağmurlu bir California sabahında ortaya çıkan “World Café” konsepti, bir ana başlık altında, farklı disiplinlerden gelen insanların masa sohbetindeymişçesine gerçekleştirdikleri beyin fırtınası olarak tanımlanabilir. Bu nedenle; robotik, yapay zekâ ve insan geliştirme teknolojilerinin etik açıdan insanlığa etkilerinin tartışılması için World Café formatı biçilmiş bir kaftan. Yakın gelecekte, ulusal ve uluslararası hukukî düzenlemelerin odağında olacak olan bu teknolojiler, tüm dünyada artık disiplinlerarası bir işbirliği ile tartışılıyor.
Yedi moderatör 20 dakikada yedi konuyu değerlendirdi
Bu işbirliğinin Türkiye’deki kayda değer örneklerinden biri, 28 Kasım’da ODTÜ’de World Café şeklindeki bir çalıştayda gerçekleşti. ODTÜ Felsefe Bölümü,
STS TURKEY Bilim ve Teknoloji Çalışmaları, Türkiye Araştırma Ağı ve ODTÜ Uygulamalı Etik Araştırmaları Merkezi (UEAM) tarafından gerçekleştirilen 3. Ulusal Etik Kongresi kapsamında düzenlenen “Quo Vadis Human, Transhuman/Posthuman? Farklı Boyutlara Farklı Bakışlar” üst başlıklı bu çalıştayda; toplam yedi masa, yedi moderatör ve yedi farklı alt konu yer aldı. Katılımcılar, yirmişer dakikada bir farklı bir masaya geçerek, robot ve yapay zekâ teknolojilerinin etik yönlerine dair farklı alt başlıklar kapsamında moderatörlerin sorularına cevap aradılar. ODTÜ Bilim Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi’nden (ODTÜ-TEKPOL) Dr. Arsev Umur Aydınoğlu tarafından yönetilen iki saatlik bu çalıştayda yer alan masa/konu başlıkları ve moderatörleri şu isimlerden oluştu:
1- Sürücüsüz Araçlar/Moderatör: Dr. Belma Bulut (Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Deniz Emniyeti ve Güvenliği ABD)
2- Spor ve Sanat Alanında BioEtik ve Robotik IGT (İnsan Geliştirme Teknolojileri) Kullanımı/ Moderatör: Dr. Cansu Canca (AI Ethics Lab)
3- Makina Ahlakı/ Moderatör: Dr. Emine Öncüler Yayalar (Bilkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi)
4- Zaman Perspektifi/ Moderatör: Dr. Ali Türker (ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği)
5- İnsan Geliştirme Teknolojileri (İGT)/ Moderatör: Dr. Melike Şahinol (Orient-Institut Istanbul & STS Turkey)
6- Kitlesel Gözetim/Moderatör: Dr. Medeni Sungur (Özgürlük Araştırmaları Derneği)
7- İşyerinde İnsan-Robot Çatışması/Moderatör: Dr. Başak Ozan Özparlak (Ozan&Ozan Hukuk Bürosu)
Çalıştay değerlendirmeleri, STS Turkey tarafından bir rapor olarak kamuoyu ile paylaşılacak. Ayrıca, yukarıdaki konu başlıkları ile ilgili her bir moderatörün makalelerinden oluşacak bir kitabın da 2019 yılı içinde yayınlanması planlanıyor.
Yorumlar