Yıllarca “dünyanın en zengin insanları” listesinin birinci sırasında kalan Bill Gates’i bu sene yerinden ederek zirveye oturan Jeff Bezos başarıya giden yolda karar alma sürecinin nasıl işlemesi gerektiğine dair görüşlerini açıkladı.
Bezos, yıllık geliri 24 milyar doları aşan ve pazar değeri bu sene Apple’ı geride bırakan Amazon‘un hissedarlarına ithafen yayımladığı mektubunda karar almanın önemine değindi. Ünlü iş adamının sırrı, kolayca geri dönüşü olabilecek kararlar için fazla vakit harcamaması. Ne de olsa bu tür kararlarda yanılmanın telafi edilemeyecek zararları olmuyor.
İki temel karar tipi
Bezos’a göre hayatımızda iki çeşit karar var. Bunlar: Geri dönüşü olanlar ve olmayanlar. Şirket satışı, işten ayrılmak gibi kararlardan geri dönülmesi neredeyse imkânsız oluyor. Bezos, bu tür kararların metodolojik bir biçimde dikkatlice düşünerek, acele etmeden ölçüp biçerek ve danışarak alınması gerektiğini düşünüyor.
Yeni bir hizmet sunmak, yeni fiyatlama modelleri denemek gibi kararlar ise Bezos’a göre “iki yönlü kapılar” gibi, geri dönülmesi mümkün. Bu nedenle de, bunlar için fazla zaman ve efor harcanmasına gerek yok. Ne yazık ki, bu iki karar türü çoğu kez birbirleriyle karıştırılıyor. Çoğumuz pek de önemli olmayan kararlar için gereğinden fazla vakit harcıyoruz. Sonunda paralize olup hiç karar alamaz hale gelebiliyoruz.
Firmaların büyüdükçe içine düştükleri yanılgı
Bezos, firmaların özellikle belli bir büyüklüğe geldikten sonra ikinci tip (geri dönüşü olan) kararları birinci tiple karıştırma yanılgısına meylettiğini düşünüyor. Bunun da yavaşlık, gereksiz yere riskten kaçınma, yeterince tecrübe sahibi olamama gibi sonuçları oluyor ve en nihayetinde yaratıcılıkta azalma yaşanıyor.
Mektubunda, “Her başarılı insan birtakım hatalı kararlar almıştır… Sizden daha fazla hata yapmışlardır, bu kadar başarılı olmalarının bir nedeni de bu” ifadesine yer veren Bezos, her kararı aşırı önemli addetmenin ve başarısızlığın tek bir yanlış kararla geleceğini düşünmenin kolay olduğunu, ama başarının böyle sağlanmadığı belirtiyor.
Yorumlar