FikriMühim’le gerçekleştirdiğimiz çalışmayla Türk insanının günlük iletişimde emoji‘lere olan bakış açısını ortaya koymaya çalıştık. Fakat işin bir de emoji’lerin gönderen değil mesajı alan tarafta uyandırdığı tarafta uyandırdığı bilinçaltı etkileri var. Bu bağlamda nöropazarlama araştırmaları yapan bir bilinçaltı algı araştırmaları şirketi Neuro Discover şirketi ile de kullandığımız emoji’lerin, mesajı alan kişilerde ayna nöronlar vasıtasıyla ne kadar güçlü bir bilinçaltı etki oluşturabildiğini test ettik.
Bu kapsamda Instagram’da en çok kullanılan 10 emoji rastgele sıralamalarla gönüllü katılımcı bir gruba gösterildi ve beyin görüntüleme sistemlerinden EEG, Paul Ekman’ın Facial Action Coding System (F.A.C.S.) metodolojisine dayanan yüz ifade tanımlama sistemi ve EKG (Elektro Kardiyogram) kalp ritmi ölçümlemeleri ile katılımcıların milisaniye hızında bilinçaltı tepkimeleri kaydedildi. Elde edilen kantitatif sonuçlara göre emojileri iki ayrı veri setine yani duygusal ilgi ve motivasyon (güdüleme) etkilerine dayanan iki ayrı sıralama oluşturuldu.
Katılımcıların yüz ifadeleri ve kalp ritimleri ile karşılaştırıldı
İlk başta tüm nöro pazarlama araştırmalarında dikkate alınan EEG verilerinden elde edilen duygusal ilgi seviyesini, pozitif mi yoksa negatif bir duyguya mı ait olduğunu tespit etmek için, katılımcıların yüz ifadeleri ve kalp ritimleri ile karşılaştırıldı. Emojilerin tümünde pozitif duygu tepkimeleri olduğu tespit edildikten sonra EEG verilerinin sıralamasını oluşturuldu.
Diğer yandan özellikle reklam ve web site araştırmalarında kullanılan motivasyon etkisine dair veri, nöropazarlama araştırmalarında en çok dikkate alınan, satınalma kararının beyin nöronlarında ateşlendiği anı göstermesiyle literatüre geçen bir veridir. Bu anlamda emoji’leri gören kitlede bu güdüleme etkisinin nasıl bir yoğunluk oluşturduğunu incelendi.
En çok duygusal etkiyi, gözleri belli olan emojiler oluşturuyor
Instagram’da en çok kullanılan ilk 10 emoji ile bu emoji’lerin yarattığı bilinçaltı tepkilerin kıyaslamasında işin ilginç tarafı ortaya çıktı. Duygusal ilgi sıralamasına göre dünyada en çok kullanılan emojilerden ikinci sıradaki kalp gözlü gülen ile dördüncü sıradaki gözünden yaş gelerek gülen emojilerin sıralamanın sonunda yer aldığını gördük. Yani yüz ifadelerinden oluşan emojiler gönderdiğimiz kişilerde, en çok duygusal etkiyi, gözleri belli olan emoji’ler oluşturuyor. Çünkü bunlarla alakalı daha kolay bir duygusal empati kurulabiliyor. Bu noktada beynimizdeki yüz tanımlama bölgesi olan fusiform gyrus bölgesinin, daha kolay tanımlayabildiği emoji’lere, daha yüksek duygusal ilgi gösterdiğimizi söyleyebiliriz.
Öte yandan büyük kırmızı kalp ve iki pembe kalp emojileri, duygusal ilgide başı çeken diğer emoji’leri oluşturuyor. Görsel kalp imgelerinin, kalp ritmi verilerine göre de yüksek seviyede sevgi, mutluluk veya pozitif duygusal tepkimeler yarattığı tespit edildi.
Çalışma sonucunda güdüleme etkisi açısından ise bizi en çok etkileyen emoji’lerin göz kırpma, öpücüklü göz kırpma, kalp ve dudak simgeleri olduğu ortaya çıktı. Bu emoji’lerin bir ayartma ya da bilinçaltından onay talep eden ifadeler olduğunu söyleyebiliriz. Bu sebeple karşı tarafta bir güdüleme etkisi oluşturma ihtimali çok yüksek.
“Emoji’ler gönderdiğimiz kişilere ne hissettiriyor?” yazısı, Digital Age Ağustos 2015 sayısında yer alıyor.
Yorumlar