Ocak ayında uluslararası topluluk tarafından İran’a uygulanan ekonomik ambargonun kaldırılmasıyla İran’ın yabancı bankalarda bulunan 100 milyar dolardan fazla varlığının ülkeye girişiyle iştah kabartıcı bir tablo ortaya çıktı. İnşaattan turizme, tekstilden perakendeye birçok farklı sektör için İran’da fırsatlar söz konusu. Peki, bu durumdan e-ticaret sektörü nasıl etkilenecek?
17 Ocak’ta İran’ın dünya ile yaşadığı 14 yıllık gerilim artık sona erdi. Birleşmiş Milletler’in (BM) son raporundan sonra İran ve Batı arasındaki nükleer anlaşma uygulamaya girdi. Bunun sonucunda ise İran’a uygulanan ekonomik ve finansal yaptırımlar kaldırıldı. Elbette, bu gerilimin geçmişi var ama ilk aşamada İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin 14 Temmuz 2015’te Twitter hesabından (@HassanRouhani) yaptığı açıklamada, büyüme ve gelişme için kendileri için yeni bir dönemin başladığını yazıyordu. Peki, bu yeni dönem Türkiye için ne ifade ediyor? Öncelikle Türkiye-İran arasındaki ticarî dengeye bakalım ve İran e-ticaret pazarının Türkiye için neler vadettiğini ele alalım.
İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 14 milyar dolara yaklaştı
Ekonomi Bakanlığı’nın verilerine göre, İran ile 1996 yılında 1 milyar dolar civarında olan dış ticaret hacmimiz, 2008 yılı itibarıyla 10 milyar doları aştı. Türkiye aleyhinde seyreden dış ticaret dengesi, İran’dan doğalgaz ithalatı ile birlikte son yıllarda daha da arttı ve 2013’te 14,6 milyar doların üzerinde gerçekleşti. 2014 yılında ise 13,7 milyar dolarlık dış ticaret hacmine ulaşılmasına rağmen iki ülke arasındaki dış ticaret dengesi Türkiye aleyhine ilerliyor. TÜİK verisi ise 2015’in 9 aylık verileri ise İran’a 2,6 milyar dolarlık ihracata karşılık 4,8 milyar dolar ithalatımız olduğunu ortaya koyuyor. İran’a sattığımız ürünler arasında ilk sıralarda altın, çelik profil, lif levha, otomotiv yan sanayi ürünleri, tütün ürünleri, sentetik iplik, inşaat aksamı, plastik levha ve elektrik motorları sanayi ürünleri sayılabilir.
İran ekonomisinin sunduğu fırsatlar
Ekonomik yaptırımların kalkmasıyla İran ekonomisi bir dönüşüm yaşayacağını kestirmek güç değil. Özellikle turizm, enerji, bankacılık, petrokimya, telekomünikasyon, ulaştırma ve otomotiv sektörlerinde önemli fırsatların yatırımcıları beklediği açık. İran’ın turizm altyapısı uluslararası standartlarda geniş bir turist kitlesini ağırlamak için yeterli değil. İran’ın turizm altyapısının oluşturulmasında, özellikle havaalanı, karayolu, otel ve konaklama tesislerinin inşası, yenilenmesi ve işletilmesi konusunda iş fırsatları bulunuyor. Ayrıca İran ile deniz taşımacılığı konusunda, özellikle Hazar Denizi’nde ve Karadeniz’de ortak faaliyetler yürütmek de diğer fırsatlar arasında ele alınabilir.
Yorumlar