2020 yılı spor endüstrisinin de blokzincir teknolojisine dahil olduğu bir yıl olarak başladı. Blokzinciri destekleyen birçok kişi kullanım potansiyelinin çeşitliliği konusunda çok heyecanlı fakat şimdiye dek, pratiğe aktarımı çok sık rastlanan bir durum değildi.
Teknolojinin spor sektöründeki çeşitli sistemleri destekleme potansiyeli uzun süredir tartışılırken yeni yıla girdiğimiz ilk günlerde, taraftarlara sunulan ayrıcalıkları iyileştirmek üzere blokzincir teknolojisinin kullanıldığı birkaç önemli örnek karşımıza çıktı.
Futbol fanatiği Avrupa’dan NFL dünyasına ve hatta Amerika Ulusal Beyzbol Ligi’ne blokzincir tabanlı uygulamalar; biletleme, pazarlama ve spor kulüpleri ve taraftarları arasındaki etkileşimi iyileştirmek üzere kullanılmaya başlandı.
Premier Lig takımı Watford, resmi formaları üzerine Bitcoin logosu basarak bu konudaki farkındalığı artırmak üzere çok özel bir girişimde bulundu. Blokzincir teknolojisini spor endüstrisinde kullanan ilk takım ise NBA’in Sacramento Kings takımı olmuş, takım 2014’te, statta Bitcoin ile ödeme almaya başlamıştı.
Örneğin, turnuva organizatörleri için bir hayli zorlu olan biletleme, 28 milyonun üzerinde bilet talebini de beraberinde getiriyor. UEFA, tarihinde ilk kez, blokzincir tabanlı bir uygulama ile taraftarlara biletleme konusunda kalıcı bir çözüm sunmaya başladı. UEFA, Euro 2020 uygulamasıyla 1 milyon adet bilet sağlamayı hedefliyor.
Uygulama üzerinden biletleme yapmanın çok sayıda faydası bulunuyor. Biletlerde sahteciliğin önüne geçmek bunlardan sadece biri. Taraftarların tek yapması gereken ise stada vardıklarında akıllı telefonları üzerinden internete bağlanarak bilet QR kodlarını aktifleştirerek giriş yapmak.
Futbolun blokzincirine entegrasyonu diğer spor dallarını teşvik edecek
Blokzinciri entegrasyonunun bir diğer faydası ise çok sayıda ülkeye bilet dağıtımını kolaylaştırması. UEFA’nın bu adımı, futbol endüstrisi için büyük bir gelişme.
Futbolun dünyada en popüler spor dalı olduğunu hesaba katarsak, blokzincir teknolojisine geçiş, diğer servis sağlayıcılarının dikkatini bu yöne çekmek konusunda etkili olacaktır.
Taraftarlar, tuttukları takım konusunda son derece tutkulu ve koleksiyon için toplanabilir eşyalar ve benzeri konularda büyük bir pazar mevcut. Seslerini stadyum dışında da duyurabilecekleri bir platform arayışındalar. Takımlarıyla etkileşimi artırmak ve takım kararları üzerinde söz sahibi olmak istiyorlar.
Kulüpler ise bu tarz bir etkileşime son derece açık ve taraftarlarının bağlılığını artırmak ve bağlılıkla birlikte aktif ya da pasif gelir konusunda alternatif yollar arayışında.
Kulüpler, kendi ‘token’lerini piyasaya sürüyor
Bu noktada devreye blokzincirin bir diğer nimeti olan ‘tokenizasyon’ giriyor. Blok zincir teknolojisini taraftar etkileşimini artırmak amacıyla ‘tokenize’ ederek kullanmak da birbiriyle bağlantılı bir hale bürünüyor.
Blok zincir tabanlı taraftar etkileşim platformu Socios ile spor organizasyonları ve kulüpler, kendi ‘token’lerini piyasaya sürerek platform üzerinde birçok etkinlik için kullanıma açıyor. Taraftarlar bu yol ile, takım kararlarına dair oylamalar yapabiliyor, farklı içerik ve ayrıcalıklara ulaşabiliyor.
Barcelona, Juventus, Paris-Saint Germain, Galatasaray, Atletico Madrid ve A.S. Roma gibi dünyanın en büyük futbol takımlarıyla işbirliği içerisinde olan Chiliz/Socios.com’un Danışmanı Altuğ Öztürk de futbol endüstrisinin blok zincir tabanlı dönüşümüne dair şunları dile getiriyor: “Blokzinciri teknolojisi yapısal fonksiyonları ile futbol endüstrisine katabileceği değeri Socios ile yaratmaya başladı. Taraftarlara verilen söz hakkı şimdiden kulüplerin bağlayıcı değişiklikler yapmasını sağlıyor ve aynı zamanda kulüplere şimdiye kadar monetize edemedikleri taraftar etkileşimini monetize etmelerini sağlıyor. Hem taraftar kendini takımın bir parçası olarak görüyor ve kulübe sadakatini artırıyor hem de kulüp bundan gelir elde ediyor. Kazan-kazan formülünü tam olarak oturtmuş bir model diyebiliriz. Yalnızca daha yolun başında olduğunu hatırlatmak isterim. Gelecekte Socios’un blokzinciri teknolojisi ve tokenizasyon sayesinde futbola katabileceği çok daha farklı şeyler olacaktır. Kulüp-taraftar oylamalarına katılım sadece ilk adım.”
Chiliz/Socios.com CEO’su Alexandre Dreyfus ise Galatasaray işbirliği ve blokzinciri teknolojisinin Türkiye’deki potansiyelini şöyle anlatıyor: “Türkiye dijital anlamda oldukça gelişmiş bir ülke. 2019’da gerçekleştirilen Statista Global Consumer anketine göre, Türkler -kripto paralar da dahil olmak üzere- dijital inovasyonlara diğer Avrupalı milletlere göre daha hızlı adapte oluyor. Türkiye’nin dijital inovasyonlara yatkınlığı ve futbola olan tutkusu göz önüne alındığında, bizim ürünümüz için kusursuz bir pazar. Galatasaray ortaklığını açıkladığımız günden bu yana basında manşetleri süsledik ve taraftarlar da sosyal medya üzerinden olumlu tepkilerini ilettiler. Blokzincir temalı bir projenin medyada bu denli yer bulması, Türkiye gibi kripto paralara yatkın bir ülke için bile şaşırtıcıydı. Galatasaray taraftarları $GAL tokenini diğer kulüplerin taraftarlarına kıyasla çok daha hızlı satın aldı ve Socios.com’da gerçekleştirdiğimiz Türk Telekom Stadı’nda sahaya çıkış marşını seçtikleri ilk ankette, diğer taraftarlara göre çok daha yüksek etkileşim gösterdiler. Ancak, biz önümüzde uzun bir yol olduğunun ve Socios.com’un Galatasaray ve diğer ortaklarımızla birlikte tüm potansiyelini açığa çıkarabilmesi için kendimizi eğitmeye devam etmemiz gerektiğinin farkındayız. Bir yandan da yeni işbirlikleri için perde arkasında çok sıkı çalışıyoruz ve hem Türkiye’den hem de farklı pazarlardan çokça kulüple görüşmeye devam ediyoruz.”
Yorumlar