Dünya GSMA Birliği’nin (GSMA) yayımladığı Global Mobil Ekonomi Raporu 2016 başlıklı çalışmaya göre, 2015 yılında GSM operatörleri 1 trilyon dolar gelir elde etti. Bu, 2014’le karşılaştırıldığında yüzde 1,8’lik artış anlamına geliyor. GSMA tahminleri 2020’ye kadar büyümenin bu seviyelerde süreceğini görüyor. Kısıtlı kalan bu artışın gerekçeleri arasında gelişmiş ülkelerdeki abone artışında yavaşlama ve artan rekabet baskısını göstermek mümkün. Bununla birlikte, operatörler veri tüketimi ve dolayısıyla gelirlerini artırmanın yöntemlerini arıyor. Bu noktadaysa katma değerli servisler devreye giriyor. Yine aynı rapordan örnek verecek olursak, 4G’nin başlamasıyla operatörler yeni hizmetler sunmaya başlıyor. Avrupa’da Vodafone müşterilerine herhangi bir maliyet yansıtmadan Netflix ve Spotify uygulamalarını sunuyor. ABD’de Verizon, Vice Media ile anlaşarak müşterilerine video içerik hizmetine başladı. Görüldüğü gibi operatörler video ve müziği paket haline getirerek, veri tüketimini artırmayı hedefliyor. Not olarak belirtelim: GSMA verilerinde veri tüketim tahminleri de aktarılıyor. 2020 yılı için şöyle bir tahmin tablosu paylaşılıyor: Kuzey Amerikalı tüketicilerin aylık veri tüketimi 22 GB olacak. Avrupa için de aylık 12 GB’lık bir veri tüketimi öngörülüyor.
Türkiye’de katma değerli servislerde gelir dağılımı nasıl?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun yayımladığı 2015 4Ç elektronik haberleşme sektörü verilerinde mobil operatörlerin gelir dağılımlarını da yer veriliyor. Buna göre, ülkemizdeki operatörlerin gelirlerinin yüzde 4,6’sı katma değerli verilerden oluşuyor. 2014’de bu oran yüzde 4 seviyesindeydi. Diğer gelir kalemleri ise şu şekilde sıralanıyor: Konuşma:%53,6, veri:% 33,8, SMS+MMS:%7,9. Operatörler bazındaki gelir dağılımı da şu şekilde karşımıza çıkıyor: Turkcell’in katma değerli servislerden elde ettiği gelir yüzde 6,3. Avea’nın geliri yüzde 4,4 iken Vodafone’unki yüzde 3,5 düzeyinde gerçekleşiyor. BTK’nın çalışmasında 2008 yılındaki verilere de ulaşmak mümkün. Değişimi görmek açısından paylaşmakta fayda var: 2008’de katma değerli servislerden gelen gelir yüzde 8,5 idi. 2008-2015 arasında yarıya yaklaşan bir oranda bu gelirlerde bir düşüş söz konusu. Buna karşılık veri tüketiminde muazzam bir artıştan bahsetmek zorundayız. 2013’te operatör gelirlerinin yüzde 19’u veriden elde edilirken, 2014’te yüzde 25’lik bir durum var. 2015’e geldiğimizde yüzde 33,8’e ulaşıldığını görüyoruz. Bir de, ülkemizdeki mobil veri tüketim dağılımına değinelim: Abonelerin yüzde 36’sı 1-4 GB arası veri kullanıyor. Yüzde 22,8’lik bölüm 250 MB – 1 GB arası veri kullanırken, yüzde 7,3’lük kesim de 4-8 GB arası veri tüketiyor. 8 GB ve üzeri veri kullanan tüketiciler ise yüzde 1,7 seviyesinde karşımıza çıkıyor.
Yorumlar