Jeff Bezos’un sahibi olduğu Amazon aslında çok sıradan görünen bir iş yapıyor: Perakendecilik. Mağazalardan alacağımız ürünleri, dokunmadan, gözle görmeden internet üstünden almamızı sağlayan bu modelin kurucusu, tarih boyunca olagelmiş bir iş kolunda internetin yıkıcı derecede kuvvetli dönüştürücü etkilerini doğru kullanarak başarı elde ediyor.
Bu satın almayı Amazon için değil, 25 milyar dolar olduğu tahmin edilen kişisel servetinin yaklaşık yüzde birini ödeyerek yapan Bezos aslında gazetenin kârlılık seviyesi üstünden yapılan hesaplamalara göre de, ederinin 4 katı bir meblağı gözden çıkarmış denebilir. Yine de medyada çeşitlilik deneme merakını bu satın almanın bir nedeni olarak düşünebiliriz: Aslında Amazon sadece aracıları, yayıncıları işin içinden çıkarmakla kalmıyor, içerik üretiminde yeni modeller test ediyor: ‘Kindle Serials’da eskiden gazetelerde tefrikalar yayımlandığı gibi kısa parçalar halinde yayınlanan kitaplar yazara bölümler arasında okurlardan gelen tepkileri de ölçerek revizyon imkânı sunuyor. Veya 2 yıl önce kurulan Amazon Studios, internete yüklenen senaryolar üstünde yorumlar ve geliştirmeler yapılabilen TV dizileri ve film çalışmaları ile çok daha düşük maliyetlerle ‘hit’ filmler, prodüksiyonlar çıkarma platformu. Gazeteciliğin içerik boyutunda da hâlâ ciddi gelir kaynakları olduğunu düşünenler arasında demek ki Bezos da var.
Dijitali basılıyla bir arada götüren kazanacak
Gazetecilik hele Batı’da hızlı şekilde hem satış hem de reklam gelirlerinde kayıp yaşayan, getirisi düşen bir sektörken Bezos’unkinin ve diğer satın almaların bir mantığı olmalı! Her ne kadar Türkiye’de özellikle son dönemde pek çok haberci anaakım medyadaki işinden olup yavaş yavaş internete kaysa da, henüz dünyanın hiçbir yerinde internet haberciliği, gazetelerden daha geniş muhabir ağı, olayları su yüzüne çıkarma, yıllara dayanan bağlantılar sayesinde bomba haber patlatma kapasitesi yüksek muhabir ağına sahip değil. Üstelik basılı gazeteler hâlâ hükümetleri, bürokrasiyi, orduyu strese sokabilecek bir ağırlık sahibi. Ülkemizde denge maalesef kaybolmak üzere olsa da, gazeteler toplama/derleme yapan değil, “haber üreticisi” internet siteleriyle karşılaştırıldığında dünya genelinde daha nesnel, hem muhalefetlere hem iktidarlara korku salabiliyorlar.
Kuşkusuz basın, tarihinin en parlak dönemini yaşamıyor; fakat henüz rolünü tamamlamadı. Dijital bir ikon WP ile neler yapacak beklerken, bu haberden Türkiye’de bir şekilde medyaya temas eden herkesin çıkarımlarda bulunması şart. İşleyen bir basının toplumsal olduğu kadar iktisadî rolü hala kritik. Dijitalle onu çöpe atanlar değil, doğru birlikteliği yakalayanlar hem etki alanlarını genişletmeye hem de daha çok kazanmaya adaylar!
Yorumlar