Türkiye’nin bugüne kadar gerçekleştirilmiş en geniş katılımlı gençlik araştırması Intel’in Genç Türkiye Araştırması, ülkemizde gençlerin teknolojiyle birlikte değişen yeni yaşam tarzına ışık tuttu. Türk gençliğini temsil eden 26 ilde 13-29 yaş grubu 3 bin genç ile yapılan araştırmaya göre dijital cihazlar, internet ve sosyal ağlar, Türkiye’de gençler için günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş durumda.
Teknolojinin hızlı gelişimine paralel olarak hayatımıza her geçen gün daha yoğun biçimde giren dijital cihazlar, günümüzde insanların yaşam tarzlarını hızla dönüştürüyor. Yaşanan dönüşüme en hızlı ayak uyduran kesim ise gençler. Intel tarafından araştırma şirketi Akademetre’ye yaptırılan ‘Genç Türkiye Araştırması’, ülkemizde gençlerin değişen yaşam tarzları, dijital cihazların gençlerin hayatlarını nasıl yeniden şekillendirdiği ve gençlerin yeni kullanım alışkanlıkları ile ilgili ilginç ve çarpıcı sonuçları ortaya koydu.
Intel Genç Türkiye Araştırması’na göre; genel nüfusun yüzde 29’unu oluşturan 13-29 yaş arası gençlerin yaşadığı hanelerin yüzde 71,4’ünde bilgisayar bulunuyor. Cihazların hane penetrasyonlarına bakıldığında, en yaygın penetrasyonun yüzde 85,5 ile cep telefonunda olduğu, onu yüzde 46 ile masaüstü ve yüzde 41,5 ile dizüstü bilgisayarların takip ettiği görülüyor. Araştırmaya göre ülkemizde yaklaşık her 2 gençten 1’inin (yüzde 44,5) masaüstü bilgisayarı, her 3 gençten 1’inin de (yüzde 40,1) dizüstü bilgisayarı bulunuyor. Masaüstü ve dizüstü bilgisayarı yüzde 25,7 oranla akıllı telefon izliyor.
Sosyalleşmenin yeni tanımı
Intel’in araştırmasına katılan gençlerin 3’te 2’si bilgisayarın sosyalleştirdiğini belirtiyor. Bu durum günümüzde gençlerin sosyalleşme kavramına bakışının değiştiğini ortaya koyuyor. Günümüzde gençler, sosyal ağlarda sevdikleri ve çevreleri ile girdikleri iletişimi ve gerçekleştirdikleri paylaşımı, geleneksel biçimde sevdikleriyle aynı mekanlarda geçirdikleri vakitlerdeki sosyalleşmelerinden farksız görüyor. Internet gençlerin hayatlarında önemli bir yerde. Ancak toplam sosyal yaşam alışkanlıklarına baktığımızda dengeyi iyi kurdukları gözüküyor. Gençler, düşünülenin aksine fiziksel ve online sosyalleşmeyi başarıyorlar.
Tercih, oyun için masaüstü, sosyal ağlar için dizüstü bilgisayar
Araştırmaya göre gençler araştırma yapmak ve oyun oynamak için masaüstü bilgisayarı, yakın çevre ile iletişime geçebilmek ve sosyal ağlara bağlanmak için dizüstü bilgisayarı tercih ediyor. 18-24 yaş aralığındaki gençlerde dizüstünde önceliğin her yerden internete girmek olması dikkat çekiyor. 13-17 ve 18-24 yaş aralığındaki gençler masaüstünü en çok oyun amaçlı kullanırken, 25-29 yaş grubundaki gençler önceliklerini araştırma yapmak olarak belirtiyor.
Intel’in araştırmasına göre, gençlerin yüzde 40’ı dizüstü bilgisayar sahibi. Kentlerde bu oran yüzde 43’e çıkıyor. Kentlerde masaüstü bilgisayar sahipliğine bakıldığında da her iki gençten birinde (yüzde 47,5) masaüstü bilgisayar olduğu görülüyor. Konu bölge bazında incelendiğinde, masaüstü bilgisayarın en yaygın olduğu bölge olarak yüzde 56,6 sahiplik oranı ile Orta Anadolu, dizüstünde ise yüzde 51’lik sahiplik oranı ile Doğu Karadeniz görünüyor. Kadınlara oranla erkekler tarafından daha çok tercih edilen masaüstü bilgisayar, gelir düzeyi yükseldikçe ve yaş ilerledikçe yerini dizüstü bilgisayara bırakıyor.
Cep telefonsuz ev yok
Araştırmaya göre, hane penetrasyonuna bakıldığında, Türkiye’nin yüzde 98’inde standart ya da akıllı telefon bulunuyor. Gençlerin cep telefonu sahipliğinin en fazla olduğu bölge, yüzde 96’lik sahiplik oranı ile Doğu Karadeniz. Akıllı telefon penetrasyonuna bakıldığında, yüzde 47 ile İstanbul’un başı çektiği görülüyor. Intel’in araştırmasından çıkan verilere göre, dar gelirli hanelerin yüzde 16’sında akıllı telefon bulunmasa dikkatleri çekiyor. Konu akıllı telefon olunca, bu telefonların günlük ortalama kullanım suresi 128 dakika olarak belirtiliyor. Intel’in araştırması, bugüne kadar bilinen, kadınların daha fazla telefonla konuştuğu ön yargısını da kırıyor. Araştırmaya göre, kadınlar günde ortalama 104 dakikalık telefon konuşması yaparken, erkeklerde bu oran 110 dakikaya çıkıyor.
Türk gençliğinin yarıdan fazlası online
Intel’in araştırmasına göre Türkiye’de 5 gençten 3’ünün (yüzde 56,9) düzenli internet erişimi bulunuyor. Kırsal kesimde ise 5 gençten 2’si düzenli olarak internete erişebiliyor. Düzenli internet erişiminin en yüksek olduğu il yüzde 79,6 oranla İzmir, en düşük olduğu il ise yüzde 15,5 oranla Van. Gençlerin yüzde 92,4’ü bilgisayarı kendi evlerinde, yüzde 12,5’i işte, yüzde 10,4’ü de internet kafede kullandıklarını belirtiyor. İnternet erişimi Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da daha düşük olmasına rağmen, bu bölgelerde internet erişimi olan gençler, internette Türkiye ortalamasından tam bir saat daha fazla, ortalama 270 dakika zaman harcıyorlar.
Gençler gözünü internetle açıyor
Türkiye’de gençlerin yüzde 8,3’ü, sabah kalktıklarında tuvalete bile gitmeden internete giriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 4,7’si yataktan çıkmadan internete girdiğini söylüyor. 4’te 1’i (yüzde 28,4) evden çıkmadan internete girmiş oluyor. Gençlerin bilgisayar başında günde geçirdikleri ortalama 330 dakikanın 228 dakikası internette geçiyor. İnternette geçen ortalama vakte bakıldığında; 276 dakika ile Doğu Karadeniz ve 264 dakika ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi ön plana çıkıyor. Yaş arttıkça internet kullanımı azalıyor. 13-17 yaş aralığındaki gençler internette günde ortalama 222 dakika geçirirken, 18-24 yaş grubundaki gençler 210 dakika, 25-29 yaş grubundaki gençler ise 192 dakika geçiriyor.
Gençler internetten haber takip ediyor, bilgi alıyor
Intel’in araştırması Türk gençliğinin değişen yaşam tarzına dair de ipuçları içeriyor. Ülkemizde her 3 gençten 2’si dijital cihazların insanların sosyal statülerinin bir parçası olduğunu düşünüyor. Gençlerin yarıdan fazlası (yüzde 53,9) teknolojik cihazları kullanmayan kişilerin çağın gerisinde kaldığını düşünüyor.
İnternet, günümüzde gençler için hayatlarıyla ilgili önemli konular hakkında bilgi almak için kullandıkları mecralar arasında açık ara ilk sırada yer alıyor.
Yaşasın sosyal ağlar
Gençler interneti en çok sosyal ağlara bağlanmak (yüzde 54,7) için kullanırken, haber okumak (yüzde 39,9) ve bilgi almak (yüzde 39,3) oranla onu takip ediyor. Araştırmaya katılan gençler, internette en az yüzde 6 oranla blog yazıyor ve şans oyunları oynuyorlar.
Araştırmaya göre gençlerin günde ortalama 53,5 dakikaları sosyal ağlarda geçiyor. Bilgi paylaşımı da artık sosyal ağlar üzerinden gerçekleşiyor. Gençler e.posta kontrolü için günde sadece 18 dakika harcıyor. Sosyal ağlarda en fazla vakit geçirenler, 13-17 yaş arası gençler. Yaş ilerledikçe sosyal ağlarda geçirilen süre azalıyor. İnternette gençlerin en uzun süreli yaptığı ikinci eylem ortalama 42,7 dakika ile oyun oynamak iken; 28,2 dakika ile müzik/film indirmek 3. sırada yer alıyor.
Kim demiş kadınlar daha çok konuşuyor diye?
Araştırmaya göre, kadınlar cep telefonlarını günde ortalama 104 dakika aktif kullanırken, erkeklerde bu süre 110 dakikaya çıkıyor. Akıllı telefon kullananların 3’te 1’i her gün 3 saatten fazla bir zamanı aktif olarak cihazlarıyla harcıyorlar. Akıllı telefon günlük ortalama kullanım süresi ise 128 dakika. Akıllı telefon kullanımına bakıldığında yaş arttıkça telefon başında geçirilen aktif sürenin azaldığı gözleniyor. 13-17 yaş arası her 3 gençten 1’i günde 200 dakikadan fazla kullanırken, 25-29 yaş aralığındaki gençlerde bu oran 4’te 1’e düşüyor.
Bilgisayar ve telefon girmeyen ev yok
Araştırmaya göre Türkiye’de 13-29 yaş grubu gençlerin yüzde 97,7’si standart ya da akıllı telefona sahip. Türkiye genelinde gençlerin yüzde 81’i cep telefonu sahibi iken, gençler arasında cep telefonunun en yaygın olduğu Doğu Karadeniz’de bu oran yüzde 95,6’ya çıkıyor. Onu takip eden Batı Marmara’da bu oran 92,5 iken, üçüncü sırada yer alan Kuzeydoğu Anadolu’da da her 10 gençten 9’unun cep telefonu bulunuyor.
Konu akıllı telefonlara geldiğinde, 13–17 yaş grubunda, her 5 gençten 1’inin akıllı telefonu bulunuyor. Bu oran 18-24 yaş grubunda yüzde 26,4’e; 25-29 yaş grubunda ise yüzde 30’a çıkıyor. Akıllı telefon hane penetrasyonunda İstanbul yüzde 47,3 ile ilk sırada yer alıyor. İstanbul’u sırasıyla Ege ve Batı Karadeniz Bölgeleri takip ediyor.
Önce bilgisayar
Intel’in araştırmasına göre bilgisayar sahibi gençler günde ortalama 330 dakikasını bilgisayar başında geçiriyor. İş, sosyalleşme ve eğlence, ortalama 102 dakikayla kullanım amaçlarında birinci sırayı paylaşıyor. Ortalama 78 dakikayla bankacılık işlemleri 2. sıraya yerleşirken, eğitim 72 dakikayla 3. sırada yer alıyor. Gençlerin 3’te 1’i bilgisayar başında iş amacıyla günde en az 2 saat vakit geçiriyor. 13-17 yaş arası gençlerin yüzde 40,3’ü, bilgisayar başında günde 2 saatin üzerinde zamanını sosyalleşme ve haberleşme amacıyla geçiriyor.
Gençler bilgisayarlarını en çok sosyalleşme (yüzde 84,0) ve eğlence (yüzde 66,8) amaçlı kullanıyor. Bilgi ve haber alma, yüzde 65,3 oranla 3. sırada yer alıyor. Erkekler ve 13-17 yaş grubu gençler eğlenceye daha düşkün. Erkeklerin yüzde 74,8’i; 13-17 yaş arasındaki gençlerin de yüzde 77,3’ü bilgisayarını eğlence amaçlı kullanıyor. Eğitim amaçlı kullanım 13-17 yaş grubunda yüzde 69,7 iken, 18-24 yaş aralığında yüzde 64,8’e, 25-29 yaş aralığında da yüzde 51,8’e geriliyor. Kırsal kesimdeki gençlerin bilgisayarı ürün satın almak amacıyla kentteki gençlere göre daha çok tercih etmesi dikkat çekiyor.
“Her şeyden vazgeçerim, senden vazgeçmem…”
Intel’in araştırması kapsamında gençlere mobil cihazlarından bir hafta vazgeçmek yerine nelerden feragat edebilecekleri de soruldu. Alınan yanıtlara göre, erkekler mobil cihazlarından daha zor vazgeçiyor. Sosyal statü arttıkça ve yaş düştükçe mobil cihazlara sadakat artıyor. Mobil cihazlarını bir hafta boyunca kullanmamaktansa, gençlerin en fazla vazgeçeceği şeyler, yüzde 23,9 oranla çikolata, şeker ve tatlı; yüzde 22,8 oranla çay, kahve gibi içecekler; ve yüzde 21,3 ile alışveriş yapmak. Gençlerin yüzde 8,6’sı tatilinden vazgeçerken, yüzde 6,7’si bir hafta boyunca duş almamaya, yüzde 6’sı sevgililerini/eşlerini görmemeye bile razı oluyor. Mobil cihazı yerine sevgilisini/eşini görmekten vazgeçenler arasında ilk sırayı yüzde 8,3 oranla 18-24 yaş grubu gençler alıyor. Alışveriş tutkunu olarak bilinen kadınların yüzde 27,7’si mobil cihazı için alışveriş yapmaktan bile vazgeçebileceğini söylüyor.
Gençlerin yeni dijital etik kuralları
Genç Türkiye Araştırması, mobil cihaz ve internet kullanımında dünyada olduğu gibi Türkiye’de de birtakım etik kuralların yerleşmeye başladığını net biçimde gösteriyor. Kadınlar dijital cihaz kullanımına özen gösterilmemesinden genel olarak erkeklerden daha çok rahatsızlık duyuyor.
Araştırmaya göre gençlerin en çok rahatsız olduğu konular sırasıyla: toplu taşıma araçları veya mağazalar gibi halka açık alanlarda telefonla yüksek sesle konuşmak (yüzde 85,2), sosyal medyada biriyle ilgili resimleri, o anda bulunduğu yeri ya da benzeri kişisel bilgileri izinsiz yayınlamak (yüzde 82,3), rahatsız edici zil sesleri kullanmak veya halka açık alanlarda zil sesini çok açmak (yüzde 81,4) ve araç kullanırken dijital cihazlarla mesaj veya yazı yazmak (yüzde 80,7).
Yorumlar