Oldukça yoğun bir gündemi ve hareketliliği 2014’te bir kez daha yaşayan dünya ekonomisi, özellikle yılın ikinci yarısında gerçekleşen petrol fiyatlarının beklentilerin aksi yönünde hızlı bir düşüş gerçekleştirmesinin şaşırtıcı sonuçları ile sarsıldı. Özellikle tüm dünyada alternatif enerji kullanımı, daha yoğun geri dönüşümlü üretim teknolojisine ve alternatif malzemelere olan artma eğilimdeki talepler üzerindeki baskılar bu gelişmeler sonucunda azalma eğilimine döndü. Enerji maliyetlerindeki nispi düşüş ile gelişmiş ülkelerdeki ARGE yatırımları artması yönünde sonuçlar vermesi beklenirken, önümüzdeki dönemde başlıca petrol üreticisi Çin ve Rusya’nın büyümesini yavaşlatacağını ve durgunluktan çıkma çabasındaki güçlü ekonomilere bir soluklanma ve toparlanma imkânı verebileceğini düşünebilmek fazlası ile mümkün gözüküyor.
2014‘te tüm dünya giderek inovasyonu daha fazla konuşurken, gelişmiş ülkelerin inovasyon açılımında artan bir şekilde “inovasyonda insan faktörünün” daha da ön plana çıkmakta olduğunu görüyoruz. Özellikle inovasyon sürecinin arkasındaki insan –takım gücünün bireysel ve kollektif çabalarındaki etken rolünün stratejik önemi giderek öne çıkıyor. Girişimcilik ve inovasyon mekanizmalarının sürdürülebilir ekonomilerdeki yaşamsal rolü, sağlam alt yapıları ve geniş kitlesel katılımı ve mutlaka politik destek gerektirdiğinin daha fazla anlaşıldığı bir yıl daha bitmekte. Tüm dünyada 3 boyutlu yazıcıların giderek yayılma ve çeşitlenerek ucuzlama eğilimi, nesne tasarlama eyleminin ulaşılabilirliği konusunda önemli avantajları da beraberinde getirirken, FMH konusunda önemli tehlikeleri de çağrıştırmakta. Yılın en ilgi çekici haberlerinden biri de DHL ve UPS firmalarının 2015’te müşterilerine uzak mesafeli 3 boyutlu çıktı hizmeti vermeye hazırlandığı yönündeki gelişme olarak dikkat çekerken, bireye yönelik özgün, nesnel hizmet ve çözümlere olan talep ve eğilimin giderek artmakta olduğunu da artık görmek mümkün gözüküyor. Not edilmesi gereken bir diğer teknoloji de insansız hava araçlarındaki (İHA) gelişmeler. Ürün ve hizmet alanında da kullanımı başlayan İHA’ları Amazon şimdiden alışveriş teslimatı için kullanmak üzere test etmeye başladı.
Ülkemizde 2014’te giderek yoğun bir şekilde gene inovasyon konuşulduğunu ve inovasyon aktivitelerinin Anadolu’ya taşındığı ilkler yaşandı. Diğer taraftan öncelikle inovasyon kavramının giderek içinin boşalmasının önüne geçilmesi ayrıca kurum ve kitlelerce anlaşılması ve gereken sinerjinin yaratılması için hala alınacak önemli mesafelerin olduğunu da daha açık bir şekilde görmekteyiz. Hâlâ geçerli olan; inovasyonu icat ve mucit çizgisinde görme alışkanlığının, Ar-Ge’yi ise pazardan alma, Ar-Ge’ciye pazar yapma çabalarındaki kolaycılık ve ısrar, son derece değerli zaman dilimlerini hala çok kolay yitirilmesi anlamına da gelmekte. Türkiye’nin marka çalışmasının tamamlanarak Türkiye lansmanın yapıldığı ve kullanılan logonun bile orjinalliğinin hemen tartışma konusu yapıldığı bir yıl idi 2014.
Girişimcilik için gereken asgari gelişim ortamının şekillenmesi yönünde atılan adımların, ekonomik hedefleri yakalamaktan oldukça uzağında kaldığını bir başka yıl daha bitiyor. Yüksek katma değer yaratan ve küresel rekabet gücü olan ürün ve ürün gruplarına olan ihtiyaçların daha yoğun bir şekilde gündeme geldiği 2014’te tasarım destekleri konusunda önemli teşviklerin hazırladığını ve 2015 yılı başında uygulamaya geçirileceği bilgisi önemli bir gelişme olarak dikkat çekti. Özellikle “Design Turkey 2014” tasarım yarışması, ödül töreni sırasında bakanlık yetkilileri tarafından paylaşılan bilgiler ışığında “Tasarım desteği alan firmalara önemli vergi avantajlarının ve teşviklerin yaşama geçirileceği” ithal ikame ve kopya ürün tuzağından çıkamayan üreticiler için önemli bir fırsat olarak değerlendirilmeli.
ODTÜ Öğretim Görevlisi Dr. Hakan Gürsu’nun kaleme aldığı “2014’te yoğun bir şekilde inovasyon konuşuldu” yazısı Digital Age Almanak 2014 sayısında yer alıyor.
Yorumlar