Asya Pasifik’te yaşayan bölge halkının hayatlarını araştırmalar ışığında geliştirmeyi amaçlayan bir kuruluş LIRNEasia CEO’su Helani Galpaya, Endonezya’da üç yıl önce bir anormalliği gün yüzüne çıkardı.
Galpaya’nın düzenlediği anket çalışmasında bölge halkı interneti kullanmadığını belirtti. Ancak çalıştığı odak grubu, Facebook’ta geçirdikleri zaman hakkında hevesli konuşuyordu.
Araştırmacı ve aynı zamanda CEO olan Galpaya, uzman danışmanlar grubu olarak nitelediği LIRNEasia’da o zaman patronu olan Rohan Samarajiva’ya keşfettiği bulguyu paylaştı. Samarajiva, insanların akıllarında yalnızca Facebook’un yer ettiği ve internetin var olduğundan bihaber olduğu bilgisini düştü.
Afrika’da ise Christoph Stork, benzer bir bulguyu tesadüfen ortaya çıkardı. Research ICT Afrika için iletişim hakkında düzenlenen anket çalışması sonuçlarına bakarak; Stork, bir hata gibi görünen bir gerçeği ortaya çıkardı. Facebook kullandığını söyleyenlerin sayısı, interneti kullandığını söyleyenlerden fazlaydı.
2013 yılından beri, Facebook, tüm dünyanın internete erişim sağlamasına yönelik çalışmaları destekleyeceği yönünde açıklamalar yapıyordu.
Facebook’un Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdürü (COO) Sheryl Sandberg bile internette olduğunun farkında olmayan Facebook kullanıcıları olduğunu itiraf ediyor.
İnsanları bir araya getiren Facebook platformunda kullanıcılar, interneti kullanıyor olduğunun farkında değil. Peki bu durumda Facebook, attığı adımlarıyla başarıya ulaşmış oluyor mu?
Facebook’ta yeni kullanıcıların internete girmeden; kapalı ve kişiye özel bağlantılarla (Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’in kurallarını oynamak zorunda olan) online olması ne anlama geliyor?
Ortaya çıkan bu durum, semantiğin (anlambilim) ötesinde başka noktaları da beraberinde getiriyor.
Online olan milyarlarca yeni nesil kullanıcının beklentileri ve davranışlarının internet evrimi üzerinde çok daha derin etkileri olacak. Dünyanın online nüfusunun büyük çoğunluğu Facebook’ta zaman geçirirse; işletmeler, siyasetçiler, girişimler, yazılımcılar, kâr amacı gütmeyenler, yayıncılar ve onlarla iletişime geçmekle ilgilenen herkes, etkili olmak adına Facebook’a gidecek.
Veriler
Facebook internet kullanım oranıyla internet kullanım oranları karşılıklı olarak ölçümlemek oldukça karışık bir konu. İnternet penetrasyon rakamları devlet ve düzenleyici kuruluşlar tarafından oluşturuluyor. Belirlenen bu rakamlar, genelde aylık olarak düzenleniyor.
Facebook rakamları ise Facebook’un reklam platformundan sağlanıyor. Kimi kullanıcıların birden fazla hesabı bulunuyor. Bazı hesaplar ise nadiren kullanılıyor. Kimi kullanıcılar da Facebook’a en temel online özelliklere sahip cep telefonlarından giriş yapıyor. Bu durumda bu kullanıcıların interneti gerçekten anlamlı bir şekilde kullandıklarını söylemek pek mümkün değil.
Yine aynı şekilde Endonezya ve Nijerya’da Geopoll tarafından düzenlenen araştırmalar da önceki bulguları destekler nitelikte. (Geopoll, dünya çapında cep telefonu kullanıcılarıyla iletişime geçiyor)
Katılımcılara 30 gün içinde interneti kullanıp kullanmadıkları sorulmuş. Aynı zaman diliminde Facebook’u kullanıp kullanmadıkları da. Her iki araştırmada da 500 kişiyle görüşülmüş.
İlk başta ortaya çıkan sonuçlardan interneti kullananların sayısı, Facebook kullanıcılarının sayısından fazla olduğu görülebilir.
Ancak araştırma sonuçlarına daha yakından bakarsak; Endonezyalıların yüzde 11’lik bölümü Facebook kullananların interneti kullanmadığını öne sürdüğünü anlayabiliriz.
Nijerya’da Facebook kullanıcılarının yüzde 9’u interneti kullanmadıklarını belirtiyor.
Facebook nasıl internetin kendisi oldu?
Bu yıl Davos’ta konuşan Sandberg, gelişmekte olan dünya ülkelerinde insanların cep telefonu mağazalarına gidip, ‘Facebook istiyorum’ diyeceklerini belirtti. “İnsanlar aslında Facebook ve interneti birbiriyle karıştırıyor”
Facebook’un Yerelleştirmeden Sorumlu Genel Müdürü Iris Orriss, “Gelişmekte olan ülkelerde internet konusunda olan farkındalık oldukça sınırlı. Birçok kullanıcı açısından ulaşabildikleri tek uygulama olmasıyla da Facebook, internetin ta kendisi. ” açıklamasında bulundu.
Şirket, interneti olmayan dünya nüfusunun üçte ikisine internet erişimini sağlamanın amaçlandığı internet.org projesine yatırım yapıyor. Internet.org projesi dâhilinde (neredeyse yarım düzine ülkelerin ulaşabildiği) düzenlenen uygulama, yalnızca Facebook, Facebook Messenger ve diğer kullanışlı servislere erişim sağlıyor.
Bu durum neden önem taşıyor?
Facebook, genellikle internet.org projesi hakkında şirketin “kendi çıkarına yönelik attığı adım” yorumlarına açıklama yapmaktan kaçınıyor.
Hindistan’a internet erişiminin tanıtımını yapmak için gittiğinde Mark Zuckerberg’e ulaşan Time yazarı Lev Grossman, herkesin sormayı istediği bu soruyu sorduğunda Facebook CEO’su şu yanıtı verdi:
“Dünyada insanlar yararına iyi bir şeyler yaptığınızda zaman içinde de siz de bu durumdan fayda sağlarsınız. ”
İyi niyetle oluşturulmuş bu proje de kâr etmek isteyen herhangi bir şirketin amaçladığı bir hedef durumda. Ayrıca hiç erişimin olmamasındansa, belli başlı bir erişimin olması daha iyi değil mi?
Kaynak: Quartz
Fotoğraf: Reuters
Yorumlar