Skip to main content

Snapchat, son günlerin en popüler sosyal paylaşım uygulamalarından biri. Özellikle kullanıcı dostu olmadığını ve arayüzünün zor olduğunu söyleyenler var. Bu kesim genelde yaşı büyük olanlar. Oysa uygulama bununla ünlü, amaç gençler arasında kalabilmesini sağlamak.

Snapchat paylaşımlarınızı 24 saatliğine yapabildiğiniz, tek tıkla herkesin profilini gezebildiğiniz, hikaye adı verilen paylaşımlarınızı görüntüleyenlerin de kullanıcı tarafından görülebildiği uygulamalardan biri. Ayrıca mesajlaşma özelliği de var, onlar da okuyunca kayboluyor. Unutmadan, bir de ekran görüntüsü alan stalker’lara (birini sapkın şekilde izleyen kimse) karşı, alarm alınca karşı tarafa bildirim gidiyor.

Dolayısıyla, “Bu ekran görüntüsünü alan ve kamuya açık şekilde paylaşanlar bakımından sorumluluk doğacak mı,” sorusu gündeme geliyor.  Bu fotoğrafların veya yazışmaların ekran görüntüsü alınarak kamuya açık şekilde ifşa edilirse ne olacağı konusunda Birleşik Krallık Kültür ve Ekonomi Bakanı bir açıklama yaptı ve bu tür paylaşımların tazminata konu olabileceğini, bunu yapanların 2 yıl hapsinin istenebileceğini, bunu suç olacağını duyurdu. Aynı şekilde bizde de kişilerin rızası olmadan fotoğraflarını yayınlarsanız veya aranızdaki haberleşmeyi izinsiz ifşa ederseniz TCK’da tanımlanan suçlar oluşacaktır.

Ancak uygulamayı pek çok kullanıcı kullanıyor olmasına rağmen, hakkınızda taciz içeren veya özel hayatınızdan herhangi bir içeriği izinsiz yayımlayan snap’leri takip etmeniz neredeyse imkânsız, özellikle o hesabı takipte değilseniz. Diğer yandan sevdiğiniz bir derginin veya kitabın bir bölümünü izinsiz çekip yayımladığınızda veya izlediğiniz özel kanalda yayınlanan bir maç/programı snap’lediğinizde de telif hakkı ihlali gibi durumlar ortaya çıkabilir.

Snapchat’in yasa uygulama kılavuzundaki düzenleme

Tabii, fotoğraf/video/yazı seklindeki paylaşımların 24 saat içinde kayboluyor olması da yasal olarak hukuka aykırı delillerin tespiti bakımından zorluk yaratmakta. Hâlâ yayında olsa ise bile yasal mercilerin bu içeriklere ulaşıp ulaşamayacağı da başka bir sorun. Ulaşabiliyorlarsa da Snapchat mesajları gerçekte ne kadar geçici/kalıcı? Snapchat, sitesinde yayımladığı yasa uygulama kılavuzunda, ECPA’ya  (Elektronik İletişim Gizlilik Yasası’na) uyulduğu sürece, yasal merciler ile ilgili kişisel hesaba dair kayıtların paylaşılabileceği düzenlenmiş.

Bu kayıtların ise hesap adı, e-posta adresi, iletişim numarası gibi kayıt olurken bildirilen verilerden olduğu belirtilmiş. Ancak yasal merciin daha fazlasını istemesi halinde; örneğin kullanıcının geçmişe ait işlem kayıtlarını içeren log’ların (kayıt) istenmesi durumunda ABD mahkemelerinden alınmış geçerli bir mahkeme kararını beyan etmeleri gerekiyor.  Ancak bu log’ların da mesajların gönderimine dair meta data olduğu ve asla mesajların içeriğini içermediği belirtilmiştir.

Kullanıcılar arasındaki mesajlaşmalarda,  geçici yayınlanmak üzere paylaşılan fotoğraf ve videoların ise bu kapsamda delil olarak incelenmesi biraz zor çünkü Snapchat, iki tarafın da bu içerikleri görmesinden itibaren sunuculardan bu içeriklerin silindiğini ilgili politikasında bildiriyor.  Ancak bunun istisnası, şayet taraflardan biri içeriği görüntülemediyse, söz konusu içerik 30 gün süre ile Snapchat sunucularında tutuluyor. Ancak elbette ciddi hukuki ihlaller olduğu düşünülüyorsa, örneğin suç işlenmekte ise, telif ihlali var ise veya özel hayatın ihlali söz konusu ise, veya içeriği paylaşanın intihar edeceği gibi acil bildirim gerektiren durumlar var ise, belirttikleri destek bölümünden de uygulamaya ulaşılabiliyor.

Av. Şebnem Ahi